گل کوکب

گل کوکب جنسی از تیره مرکبه Composees و اصل آن از مکزیک میباشد. از این گیاه بیش از بیست گونه شناخته شده و به واسطه تنوع رنگ و شکل و زیبائی آن مورد توجه بیشتر باغداران می باشد. ارتفاع گونه های مختلف آن از ۶۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر و قطر گلها از ۵۰ /۲ تا۲۰ سانتیمتر می باشد که بستگی به گونه و طرز کاشت آن دارد. رنگ گلها سفید ، زرد ، قرمز ، بنفش و یا ترکیبی بین رنگهای ذکر شده می باشد. گل کوکب را با اجرای روشهای مخصوص میتوان خیلی درشت تر از حد معمول نسبی تا حدود سی سانتیمتر قطر نیز پرورش داد. کوکب در مقابل سرما و یخبندان بسیار حساس بوده و باید غده های زیر زمینی آنرا قبل از سرما و یخبندان بیرون آورده آنها را خشک و تمیز کرده به طریقی که گفته خواهد شد نگهداری کنند. گلهای کوکب اواخر تابستان و اوائل پائیز ظاهر میشوند. روش ازدیاد و پرورش گل کوکب : برای بدست آوردن بوته های تازة کوکب بیشتر بوسیله تقسیم غدد ریشه آن یا قلمه زدن انجام میشود و برخی از گونه های کوکب را می توان بوسیله بذر اواخر زمستان در گلخانه نیز تکثیر نمود.ب

1. تقسیم ریشة کوکب ـ این غدد یا ریشه های گوشتی که در اصطلاح عموم به پیاز کوکب مشهور است و این ریشه ها را نباید در همان حالی که در پائیز سال قبل از خاک خارج کرده اند بکارند ، زیرا از این ریشه ها انبوهی شاخه بیرون خواهد آمد که گرچه انتهای هر شاخه یک گل پیش رس میدهد اما پس از آنها از بوته گل غیر از شاخ و برگهای بیهوده و کم گل یا بدون گل تا آخر سال چیزی باقی نخواهد ماند. بنا به آنچه گفته شد این ریشه ها را باید قسمت کرده و هر قسمت را جداگانه در محل خود بکارند ، البته باید دانست آن قسمت از این غده ها قابل پرورش و بوجود آوردن بوته کامل تازه خواهد بود که انتهای آن غده یک قسمت از شاخه سال گذشته که در قاعده آن نزدیک به غده چشمه های جای جوانه آتیه وجود داشته باشد. زیرا تنها این غدد قابل بوجود آوردن بوتة کامل میباشند. کوکب برای رشد و نمو به آفتاب و آب فراوان در تابستان نیاز دارد. کمبود آب و رطوبت درتابستان ازغنچه کردن مجدد آن جلوگیری خواهد کرد. برای پرورش گلهای درشت و بزرگتر از حد معمول باید غده ها را که معمولا درعمق ۱۵ سانتیمتری میکارند در عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری زمین بعد از پایان یخبندان و اوائل بهار بکارند. در زمان کاشت مقداری کود پوسیده دامی در زیر غده ها بریزند و طبیعی است برای داشتن گیاه نیرومندی که تاب تحمل گلهای بزرگ را داشته باشد باید رطوبت و غذای بیشتری فراهم کرد. برای داشتن گل درشت باید ساقه قویتر را انتخاب نمود و پاجو»های دیگر را هرس کرد و برای یک شاخه فقط دو عدد غنچه در نظر گرفت و بقیه را چید. یکماه پس از باز شدن اولین گل از غنچه بعدی میتوان استفاده کرد. در صورتی که گل بزرگ مورد نظر نباشد میتوان غنچه ها را بحال خود گذاشت ولی چیدن غنچه های اضافی در بعضی از واریته های کوکب مانند پومپون و مینیاتور ضروری است. برای این منظور پس از نمایان شدن چهار جفت از برگها آخرین غنچه و کمی بعد دو تا چهار غنچه ای که اول بر روی ساقه ظاهر شده اند را باید چید. این روش باعث قویتر شدن ساقه با شاخه های بیشتر میشود. کوکب هائیکه بوسیله بذر در گلخانه سبز شده اند هنگام بهار وقتیکه درباغچه کاشته میشوند باید هفت تا هشت سانتیمتر عمیق تر از قبل یعنی حد اقل در عمقبیست تا بیست و پنج سانتیمتری کاشته شوند. در پائیز قبل از شروع یخبندان و سرما باید غده ها را سالم و بدون بریدگی از زیرخاک بیرون آورد و پس ازتمیز کردن چند ساعت در محل خشکی قرار داد سپس درمکانی خنک و خشک با درجه حرارت پنج الی شش درجهسانتیگراد سرتاسر زمستان نگاهداری نمود. انبار کردن این غده ها در زمستان به توجهبیشتری نیاز دارد و باید توجه نمود که غده ها کاملا خشک نشوند و در عین حال نباید رطوبت هم بحدی باشد که محیط مساعد برای نشو و نمای بیماریهای قارچی بوجود آورد. گاهی هم غده ها را در ماسه نرم و خشک نگاهداری می کنند و گه گاه برای جلوگیری از خشک شدن کامل روی آنها را آبپاشی میکنند. در بهار این غده ها را از هم جدا نموده و بطور مجزا می کارند و بهتر است که دو تا سه هفته قبل از کاشت آنها را در محیط گرم و مرطوب نگاه داشته و سپس اقدام به کشت نمود.


2. قلمه زدن ـ روش دیگر ازدیاد کوکب وسیله قلمه زدن می باشد. برای این منظور از اوائل زمستان تا اواسط اسفند ماه غده ها را در گلخانه و در ماسه می کارند و پس از اینکه ساقه ها ظاهر و به ارتفاع سه تا پنج سانتیمتر رسیدند ، آنها را باضافه مقدار کمی از غده با چاقوی تیزی جدا نموده و انتهای بریده شده را با هورمون ریشه زا آغشته کرده و به عمق یک تا دوسانتیمتر درماسه نرم که قبلا برای قلمه آماده شده کاشته و درگلخانه گرم قرار دهند و محل بریدگی در روی غده را به خاک ذغال نرم آغشته نمایند. پس از سه تا چهار هفته قلمه ها دارای ریشه شده و میتوان آنها را به محل اصلی در باغچه و هوای آزاد منتقل نمود. در صورت کاشت این قلمه های ریشه دار در گلدان و قرار دادن آن در محل سایه و آفتاب ریشه ها بسرعت رشد کرده و تولید غده می کنند که میتوان از آنها برای فصل بعد استفاده کرد. واریته هایی از کوکب مانند: «آنوین» بوسیله بذر به آسانی سبز میشوند و برای این منظور بذر را در اواخر زمستان در گلخانه بطور خزانه کاشته و اوائل بهار پس از پایان سرما در باغچه می کارند. آفت هائی از قبیل کرمهای برگخوار و ساقه خوار و شته به کوکب صدمه می زنند که باید از اوائل تابستان تا اوائل پائیز نظارت دقیق نموده و به موقع سمپاشی کرد.