افغانستان کشوریست کوهستانی که ثلث تمام ساحه آنرا سلسله جبال اشغال نموده به نسبت موجودیت همین سلسله جبال است که به حیث یک عامل عمده طبیعی زمینه مساعدی برای بارنده گی های زمستانی فراهم می گردد و بنا بر آن برفهای دایمی زمینه زراعت را در کشور می سازد .
سلسله جبال افغانستان در انتهای شمال شرقی آن به سطح مرتفع پامیر می انجامد که ارتفاع آن بین چهار هزار تا هفت هزار متر اختلاف پذیر است . ارتفاع سلسله جبال افغانی که از سطح مرتفع پامیر در شمال شرق آغاز و به طرف جنوب غرب ادامه یافته است . افغانستان را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می نماید که مهمترین آن عبارت است از

هندوکش شرقی

این کوه از پامیر خورد از دره یولی که در چترال موقعیت داشته و (7750) متر ارتفاع دارد . ارتفاع بعضی قلل آن در افغانستان به (6600)متر می رسد این سلسله کوه نظر به بلندی که دارد خیلی زیاد صعب العبور بوده وبسیاری از کوتل های آن در بسیاری از اوقات سال به نسبت برفهای زیاد مسدود می باشد طول کوه های هندوکش شرقی در حدود (45)‌کیلومتر بوده و عرض آن در بعضی قسمت ها به (29) کیلومتر می رسد.

هندوکش غربی

این کوه از کوتل خاواک شروع گردیده و تا بند امیر در دره بامیان یعنی از سمت شمال شرق به طرف جنوب غرب امتداد دارد این سلسله کوه بزرگ فاقد جنگل بوده بعضی قسمتهای آن با برفهای دایمی مستور می باشد و بزرگترین منبع آب دریاها را در تابستان تشکیل می دهد و دریاهای پنجشیر غوربند اندراب و کندز از هندوکش غربی سرچشمه می گیرند.
یک تعداد زیاد از کوتل های این کوه کمتر از چهار هزار متر ارتفاع داشته و بنا بر آن راه های عمده موصلاتی کشور که صفحات شمال کشور را به جنوب وصل می کند از هندوکش غربی می گذرد مانند کوتل های سالنگ و شبیر.

کوه بابا

دره بامیان این کوه را از هندوکش غربی جدا ساخته و بین هندوکش غربی و فیروزکوه موقعیت دارد . اوسط ارتفاع کوه بابا (4000) متر و بلندترین قله آن شاه فولادی است که (5140) متر ارتفاع دارد .
دریاهای کابل و هلمند از نشیبی های جنوبی آن سرچشمه گرفته این کوه به طرف جنوب . جنوب غرب و غرب به سطوح مرتفع مرکزی افغانستان می انجامد که از نظر مالداری حایز اهمیت فوق العاده می باشد.

سفیدکوه(فیروزکوه)

فیروزکوه عبارت از سلسله جبالی می باشد که تقریبا موازی تیربند ترکستان در غرب کوه بابا و در شمال دره هریرود . شرقا غربا اخذ موقع کرده است این کوه از شمال ناحیه دولت یار تا شمال غرب ولایت هرات امتداد یافته . (400) کیلومتر طول دارد . ارتفاع وسطی آن (3000) متر است.
دریای هریرود موازی با آن جریان داشته کوتل سبزک از مهمترین کوتل های آن بوده ولایات هرات و بادغیس را با هم وصل می سازد . صفحات شمالی و جنوبی این سلسله سرسبز می باشد.

سیاه کوه

از جنوب غرب منطقه لعل و سرجنگل شروع شده و به استقامت جنوب غرب شیندند توسعه می یابد و طول عظمی آن در حدود (230) کیلومتر می باشد . این کوه نظر به سفید کوه ارتفاع کمتر داشته و کوتل معروف آن به نام تلخ آب شهرت دارد که ولایات غور و هرات را با هم وصل می کند .
دریاهای فراه رود و خاشرود به طرف جنوب آن جریان دارد . بلند ترین قله آن بیش از (3900) متر ارتفاع دارد.

تیربند ترکستان

این کوه در شمال سفید کوه موقعیت داشته و از شرق به غرب امتداد دارد .
معاونین دریای مرغاب از این کوه سر چشمه گرفته . بلندترین قله آن (3895) متر ارتفاع دارد . در حالیکه ارتفاع وسطی آن به (2300) متر می رسد . طول عظمی آن از شرق به غرب (200) کیلومتر می باشد از نشیبهای شمال آن دریاهای درزآب سرپل . شیرین تگاب و قیصار سرچشمه می گیرند.

سپین غر

این کوه از (48)‌کیلومتری غرب پیشاور پاکستان شروع شده . تا وادی کابل امتداد دارد ارتفاع وسطی آن (3500) متر و بلندترین قله آن سیکارم (4756) متر ارتفاع دارد . دریای کرم و معاونین آن ازاین کوه سرچشمه گرفته است کوه سپین غر از جنگلات پوشیده بوده و بزرگترین منبع چوب تعمیراتی را تشکیل می دهد که برعلاوه رفع احتیاجات داخلی به کشور های مجاور جمهوری اسلامی پاکستان نیز صادر می شود.
طول سپین غر از طورخم الی شمال شرق لوگر به (180) کیلومتر می رسد.

کوه سلیمان

این کوه در امتداد سرحدات جنوب شرق افغانستان قرار دارد و سمت افتاده آن از شمال به جنوب می باشد بلندترین قله آن تخت سلیمان بوده که (3200) متر ارتفاع دارد .
بعضی معاونین دریای سند مانند دریای موگل و توچی از همین کوه سرچشمه گرفته است این کوه از جنگل پوشیده بوده چوب و محصولات آن در داخل و خارج کشور به مصرف می رسد.

سطح مرتفع پامیر

در قاره آسیا در حصه مرکزی آن سطح مرتفع بزرگی وجود دارد و تقریبا تمام کوههای قاره آسیاه مانند هندوکش و غیره از همین سطح مرتفع به هر سمت امتدائد پیدا کرده است یک قسمت کوچک این سطح مرتفع در افغانستان موقعیت دارد که به نام سطح مرتفع پامیر یاد می شود .