گیمیفیکیشن و کاربردهای آن در کسب و کار (نقشه راه)
گیفیمیکیشن (Gamification) یا بازی سازی (که گاهی هم به بازی آفرینی ترجمه می‌شود) از جمله زیر مجموعه‌های دانش طراحی برای تغییر رفتار یا Behavioral Design است که طی سال‌های اخیر، در فضای دانشگاهی و نیز محیط کسب و کار مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. ساده‌ترین تعریف گیمیفیکیشن به این صورت است که گیمیفیکیشن یا بازی سازی، هنر تعبیه کردن مکانیزم های بازی در فضاهایی است که به صورت پیش‌فرض برای بازی طراحی نشده‌اند. متاسفانه به دلیل اینکه ریشه‌ها و تاریخچه‌ی آن در ایران چندان مورد بحث و بررسی قرار نگرفته، برخی از افراد ناآشنا و غیرمتخصص، آن را در ارتباط تنگاتنگ با تکنولوژی و یا حتی زیرمجموعه‌ی حوزه‌ی فناوری اطلاعات می‌دانند.
در این درس، گیمیفیکیشن را در چه حوزه‌هایی بررسی می‌کنیم؟
بخشی از این درس، به مبانی بازی سازی و گیمیفیکیشن از دیدگاه نظریه های روانشناسی و خصوصاً روانشناسی رفتاری می‌پردازد. چون طبیعتاً بدون شناخت مبانی علمی، پیاده سازی گیمیفیکیشن چندان ساده و اثربخش نخواهد بود. اما در ادامه‌ی مسیر توسعه و تکمیل محتوای درس، حوزه‌های زیر را به صورت جدی‌تر مورد توجه و بررسی قرار خواهیم داد: گیمیفیکیشن در آموزش گیمیفیکیشن در کسب و کار گیمیفیکیشن در سلامت و بهداشت گیمیفیکیشن در تغییر رفتارهای اجتماعی و فرهنگ عمومی
متمم مطالعه‌ی درس بازی سازی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کند؟
درس بازی سازی یا گیمیفیکیشن می‌تواند برای طیف وسیعی از دوستان عزیز متممی جذاب باشد. اما طبیعتاً هر گروه، از دریچه‌ی نیازها و دغدغه‌های خود به موضوع این درس توجه خواهند کرد.ما در زندگی روزمره‌ی خود، با نمونه‌های زیادی از بازی سازی‌ها مواجه می‌شویم. همین که به ما یک بروشور می‌دهند و می‌گویند اگر آن را با خودمان به رستوران ببریم به ما تخفیف خواهند داد، شکل ساده‌ای از بازی سازی محسوب می‌شود.
نابراین، آشنایی با گیمیفیکیشن و مکانیزمهای آن، می‌تواند برای هر کس که در جامعه‌ی امروز زندگی می‌کند جذاب و کاربردی باشد. در کنار این انگیزه‌ی عمومی:اگر شما علاقمند باشید که مشتریان یا مخاطبان شما، بیش از پیش با کسب و کار شما درگیری ذهنی داشته باشند و سهمی از ذهن آنها را به خود اختصاص دهید، مطالعه‌ی مفاهیم بازی سازی می‌تواند برای شما مفید باشد.
آیا برای مطالعه درس بازی سازی، پیش‌نیاز خاصی در نظر گرفته شده است؟
خیر. شما می‌توانید درس بازی سازی را به صورت مستقل از سایر درس‌های متمم مطالعه کنید. البته طبیعتاً اگر مواردی باشد که مطالعه‌ی یک مفهوم یا نکته‌ی خاص یا انجام یک تمرین برای شما لازم یا مفید باشد، آن را در ابتدای درس به شما یادآوری خواهیم کرد.
روش پیشنهادی متمم برای یادگیری گیمیفیکیشن چیست؟
برای یادگیری هر یک از موضوعات فوق، درس‌های مختلفی در متمم در نظر گرفته شده و به تدریج هم کامل‌تر خواهد شد. اما اجازه بدهید هر کدام از این سرفصل‌ها را با کمی جزئیات بیشتر مرور کنیم:
گام اول: آشنایی با مفهوم بازی و ریشه‌های شکل‌گیری آن
زمانی می‌توانیم به یک متخصص بازی سازی تبدیل شویم که مفهوم بازی و ریشه‌های به وجود آمدن آن را به خوبی بشناسیم. ما باید بفهمیم و بتوانیم توضیح دهیم که چرا با این حجم از تغییر و تحول در سبک زندگی انسانها، هنوز بازی اهمیت خود را از دست نداده و چه بسا، اهمیت بیشتری نیز پیدا کرده است. با توجه به مستندات تاریخی، نخستین طراحان بازی را می‌توان در ۵۰ قرن پیش و در مصر باستان جستجو کرد. در تمدن مصر و تمدن‌های مجاور آن که رفاه نسبتاً بالایی داشتند، وقت و توان زیادی صرف کارهای لوکس و تجملی می‌شد. کارهایی که مستقیماً با امرار معاش در ارتباط نبودند و تفریح و لذت و تجربه‌های شیرین را برای مردم به ارمغان می‌آوردند. شاید اختراع شیشه برای ذخیره کردن عطر، نمونه‌ی خوبی از این کارهای تجملی در آن دوران باشد. تقریباً در همان زمان (۵۰ قرن پیش) مصریان به طراحی بازی می‌پرداختند و ادوات آن را هم تولید می‌کردن (+).
مثلا برای چک کردن صفحه wikipedia عده‌ای هستند که مسئول چک کردن، مطالب صفحات منتشر شده هستند. این افراد نه تنها پولی را دریافت نمیکنند، بلکه به wikipedia چول نیز می‌دهند.
در گذشته‌های دور، انسانها بخش مشخصی از وقت روزانه‌ی خود را برای کار و بخشی دیگری را برای بازی و تفریح و استراحت در نظر می‌گرفتند. اما به تدریج سهم کار و فعالیت‌های اقتصادی در زندگی روزانه‌ی ما به حدی زیاد شد که فرصت کمتری برای بازی و تفریح باقی ماند. از سوی دیگر، نیاز به بازی چنان جدی بود که نمی‌شد و نمی‌شود آن را از برنامه روزمره‌ی انسانها حذف کرد. شاید به همین علت، امروز انسانها ترجیح می‌دهند بازی و تفریح را هم به صورت در هم تنیده با فعالیت‌های روزمره‌ی خود، تجربه کنند و هر جا که کارها و فعالیت‌هایشان با بازی گره می‌خورد، عموماً اشتیاق بیشتری از خود نشان می‌دهند. به همین علت:
متخصصان گیمیفیکیشن یا بازی سازی، می‌کوشند ضمن تامین نیاز انسانها به بازی، از این نیاز به نفع کسب و کارها و برای وفادارتر کردن مشتریان و افزایش درگیری ذهنی آنها با برندها، استفاده کنند.
ما دو درس در زمینه‌ی تفاوت بازی و سرگرمی داریم که می‌توانند به درک مفهوم بازی کمک کنند. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم برای اینکه واژه‌ی بازی در ذهن شما، به معنای علمی آن نزدیک‌تر شود، این دو درس را مطالعه کنید.
منبعmotamem.org