گیمیفیکیشن چیست
در ابتدا شاید بد نباشد از نام و واژه گیمیفیکیشن در زبان پارسی ابهام زدایی گردد. در زبان پارسی معادل‌های گوناگونی برای گیمیفیکیشن پیشنهاد شده، اعم از بازی انگاری، بازی‌آفرینی، بازی‌گونگی، بازی‌پردازی، بازی‌کاری، بازی‌نمایی، بازی‌سازی، بازی‌وار سازی و بسیاری معادل دیگر. اغلب این پیشنهادها هم به واسطه برداشت شخصی افراد از این واژه مفهوم بوده، و تقریباً می‌توانیم نامهای پیشنهادی را تا حدودی متضاد با یکدیگر، و بیان کننده معانی متفاوتی دید، که هیچ کدام هنوز فراگیر نشده اند.شاید گیمیفیکیشن (یا بازی سازی یا بازی آفرینی یا بازی پردازی یا هر واژه‌ای که شما به عنوان معادل آن دوست دارید و به کار می‌برید) در ابتدا واژه‌ی پیچیده به نظر برسد.اما با مرور چند مثال بازی سازی خواهیم دید که مصداق‌های بازی سازی (حداقل مصداق‌های ساده و ابتدایی آن) برای ما چندان غریب و ناآشنا نیستند و ما بارها آنها را تجربه کرده‌ایم.
1- ارتش آمریکا
اگر بخواهیم با یک مثال جالب استفاده از گیمیفیکیشن در عمل شروع کنیم، می توان از یکی از ابزار سربازگیری در ارتش آمریکا نام برد. وب سایت America’s Army (http://www.americasarmy.com/) توسط ارتش آمریکا طراحی شده است تا از آن به عنوان یک ابزار سربازگیری استفاده شود. افرادی که علاقه مند هستند می توانند در این سایت عضو شوند، بازی رایگان آن را دانلود کنند و مهارت هایشان را در بازی استراتژیک چندنفره محک بزنند و ببینند آیا برای خدمت در ارتش آمریکا مناسب هستند یا نه. فرد متقاضی ابتدا فرم آنلاین سایت را با اطلاعات واقعی تکمیل می کند و عضوی از مجموعه ی آنلاینی به نام “ارتش آنلاین (Online Army)” می شود. در طول بازی به افراد بااستعدادی که امتیازات خاصی بگیرند مدال افتخار داده می شود، چیزی مشابه آنچه در واقعیت در ارتش آمریکا اجرا می شود. البته یک بازی مجازی فقط یک بازی است و با میدان جنگ واقعی کاملا متفاوت است. اما این گیمیفیکیشن دارای دو هدف است: اول اینکه یک ابزار بازاریابی برای تبلیغ ارتش آمریکا و تشویق افراد برای پیوستن به ارتش است و دوم اینکه تعداد سربازان جدید را افزایش می دهد.
۲- M&M’s Eye-Spy Pretzel
این یک نوع گیمیفیکیشن کلاسیک است. در سال ۲۰۱۳ M&M’s یک بازی بسیار موفق رو به عنوان بخشی از کمپین بازاریابی M&M’s pretzel ارائه کرد. یک بازی کم خرج و ساده که به سرعت بین مشتریان M&M’s طرفدار پیدا کرد. در این بازی صفحه ای پر از شکلات های M&M’s به کاربر نشان داده می شد که درون آن یک Pretzel (چوب شور) مخفی شده بود و فرد باید آن را پیدا می کرد. این بازی برای M&M’s چه منافعی داشت؟ باعث افزایش رابطه ی عمیق مشتری با برند شد به طوریکه تعداد لایک های صفحه ی رسمی این برند در فیسبوک بعد از ارائه ی این بازی ۲۵۰۰۰ لایک افزایش پیدا کرد و همچنین باعث افزایش ۶۰۰۰ تایی به اشتراک گذاری صفحه و ۱۰۰۰۰ کامنت شد. این بازی بخش بسیار کوچکی از یک کمپین بازاریابی بزرگ بود اما باعث شد با یک روش سرگرم کننده ی جدید افراد جدیدی جذب محصول جدید این شرکت شود و همچنین به طور موثر در تمام رسانه های اجتماعی صحبت از این بازی شد.۳- Autodesk
Autodesk (اتودسک) یک شرکت نرم افزاری معروف اس که به کاربران امکان استفاده آزمایشی از محصولاتش را می دهد. اتودسک بازی Undiscovered Territory برای کاربرانی که محصولات را به صورت آزمایشی استفاده می کنند ارائه می دهد. اینجا هدف اصلی این است که کاربر در دوره آزمایشی رایگان بیشتر از Autodesk 3ds Max استفاده کند تا احتمال خرید این نرم افزار توسط کاربر را افزایش دهد. کاربران می توانند به حساب کاربری خود دسترسی داشته باشند و مراحلی از بازی را که گذرانده اند، رتبه ی خودشان بین سایر بازیکنان و امتیازاتی که کسب کرده اند را ببینند. این بازی موفقیت آمیز بود و باعث شده کاربران نسخه ی آزمایشی نرم افزار را ۱۰% بیشتر دانلود کنند و ۴۰% از آن بیشتر استفاده کنند.۴- NikeFule
نایکی کمپین NikeFuel را راه اندازی کرد که بخشی از مجموعه ی عظیم Nike+ بود در NikeFuel کاربران بر سر میزان فعالیت فیزیکی روزانه با هم رقابت می کنند. برنامه ای که روی گوشی هوشمند کاربران نصب شده است اطلاعات فعالیت های فیزیکی را ثبت و گزارش می کند. وقتی کاربر به سطوح بالاتر می رسد جوایزی برای او در نظر گرفته شده است. این کار هم باعث افزایش فعالیت های ورزشی می شود و هم باعث می شود نایکی بیشتر در شبکه های اجتماعی دیده شود و در نتیجه انگیزه ی زیادی برای مشتریان نایکی فراهم می کند.۵- Bluewolf
در سال ۲۰۱۲ Bluwolf یک برنامه با نام Going Social برای کارکنان داخلی خود ساخت که داخل آن از گیمیفیکیشن نیز استفاده شده بود. Bluewolf تصمیم داشت گیمیفیکیشن را با هدف ترویج همکاری وارد فعالیت های مختلف کارکنانش کند و این کار را از طریق وارد کردن رفتار اجتماعی در استراتژی کسب و کار انجام داد. ابتدا این شرکت با تحقیق و ارزیابی سطح شبکه سازی داخلی خودش را سنجید. وقتی طراحان بازی نیازهای کارکنان را شناسایی کردند، توانستند پروفایل های گروهی قابل اشتراک گذاری بسازند. شرکت کارکنانش را ترغیب می کرد تا دانش و اطلاعات خود را از طریق بازی Bunchball به اشتراک بگذارند. برای واحد فروش یک برنامه با نام Nitro داشت که در صورت همکاری به آنها امتیاز داده می شد. همچنین کارکنانی که محتوای تولیدی را در لینکدین و توییترشان منتشر می کردند یا در وبلاگ شرکت مطلبی درج می کردند امتیاز می گرفتند. نتیجه ی ان کار بهبود ارتباطات داخلی و کارایی کارکنان بود.