همه چیز درباره انافتی NFT

یکی از مواردی که در بازار ارزهای دیجیتال بسیار مورد توجه و استقبال کاربران و هنرمندان قرار گرفته، توکنهای غیرمثلی یا NFT (انافتی) است. برخی از این توکنهای غیرقابل تعویض حتی در زمانی که بازار کریپتو به طور کلی در روند نزولی بود، در حال رشد بودند و طرفداران خود را داشتند. اگر شما هم کنجکاوید که درباره NFTها بیشتر بدانید و انواع مختلف آنها را بشناسید و تفاوت آن را با ارزهای دیجیتال بدانید، این مقاله مخصوص شما نوشته شده است. همچنین در ادامه به بررسی کامل NFTهای معروف خواهیم پرداخت و در نهایت به نحوه مینت (ساخت) NFT، نحوه خرید و فروش توکنهای غیر مثلی و هر آنچه که باید در این رابطه بدانید میپردازیم.
فهرست مطالب
- NFT (انافتی) چیست؟
- NFT چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
- چرا مردم NFT میخرند؟
- مراحل خرید انافتی
- نحوه خرید و فروش NFT
- اثرات زیست محیطی NFTها
- استفاده از NFT و حقوق مالکیت
- محتوای دارای حق کپیرایت
- کلاهبرداریهای NFT
- مالیاتها و NFT
۱- NFT (انافتی) چیست؟
توکنهای غیر مثلی یا همان NFTها تمام جنبههای جامعه مدرن از امور مالی گرفته تا هنر را تغییر خواهند داد. به دلایل زیادی انتظار میرود که رشد NFTها به همینجا ختم نشود و در آینده شاهد رشد بیشتر آنها باشیم.
میتوان گفت از سال ۲۰۲۰، NFTها به یکی از مهمترین و کاربردیترین نوآوریهای معاصر در فناوری، مسائل مالی، مد، ورزش، میمها (میم کوین بهنوعی از ارزهای دیجیتال گفته میشود) و هنر تبدیل شدهاند.
مانند هر فناوری جدید، درک NFTها و هر چیزی که در فضای تکنولوژی اتفاق میافتد میتواند چالش برانگیز باشد. برای همین ما تصمیم گرفتهایم در این مقاله ابتدا به توضیح این موضوع بپردازیم که NFT چیست، چگونه ساخته میشود، مزایا و معایب توکنهای غیر مثلی چیست و چگونه تشخیص دهیم که کدام NFT برای سرمایهگذاری مناسب است؟ .
اگر بخواهیم به زبانی ساده توضیح دهیم، میتوان گفت داراییها به دو دسته مثلی و غیر مثلی تقسیم میشوند. داراییهای مثلی قابلیت جایگزینی و تعویضپذیری دارند. پول رایج هر کشور از این نوع داراییها به حساب میآید. اگر من یک اسکناس ۱۰ هزارتومانی به شما بدهم، زمانی که بخواهم این مبلغ را پس بگیرم، انتظار ندارم دقیقا همان اسکناس را به من برگردانید. شما یک اسکناس دیگر به من میدهید که دقیقا ارزش یکسانی با اسکناس اولی دارد.
اما در مورد داراییهای غیر مثلی موضوع کاملا متفاوت است. بهترین مثال برای دارایی غیر مثلی آثار هنری است، به خصوص آنهایی که توسط هنرمندان مشهوری مانند استاد فرشچیان ایجاد شده باشند. شما اگر یک تابلو نقاشی از آثار هنرمند مورد علاقه خود را داشته باشید، قابلیت جایگزینی یا تکرار ندارد.
مثال دیگر برای داراییهای غیر مثلی املاک است. فرض کنید در یک موقعیت جغرافیایی خاص قطعهای زمین خریداری کردهاید. این مختصات منحصربهفرد و غیرقابل جایگزینی است. به این نوع از داراییها، غیر مثلی گفته میشود. بسیاری از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین در دسته داراییهای مثلی قرار میگیرند، اما NFTها در دسته داراییهای غیر مثلی قرار دارند.
اگر بخواهیم تعریف دقیقتری از NFTها داشته باشیم، باید بگوییم:
یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) یک واحد منحصربهفرد از دادهها در یک بلاکچین است که میتواند به اشیاء دیجیتالی و فیزیکی مربوط شود تا یک مدرک تغییرناپذیر از مالکیت ارائه دهد.
دادههای یک NFT را میتوان به تصاویر دیجیتال، آهنگها، فیلمها، آواتارها و موارد دیگر مرتبط کرد. بااینحال، میتوان از آنها برای دسترسی صاحب NFT به کالاهای انحصاری، بلیتهای رویدادهای زنده یا دیجیتال، یا برای مرتبط کردن داراییهای فیزیکی مانند اتومبیل، قایقهای تفریحی و موارد دیگر به ان اف تی استفاده کرد.
از این نظر، NFTها به افراد اجازه میدهند تا با استفاده از فناوری بلاکچین، اقلامی را به روشی که به راحتی قابل تایید است، ایجاد کرده و خرید و فروش کنند. اما به خاطر داشته باشید که هنگام خرید NFT، حق نسخهبرداری، حقوق مالکیت معنوی، یا حقوق تجاری هیچ دارایی اساسی را خریداری نمیکنید. جزئیات قانونی درباره حقوق تجاری و مالکیت NFTها کمی پیچیده است و البته هنوز قانونگذاری دقیقی در رابطه با آن انجام نشده است. در ادامه در این رابطه بیشتر توضیح خواهیم داد.
اگر ذهنتان زیاد درگیر نحوه ایجاد، خرید و فروش NFT شده، در ادامه مراحل اولیه آن را توضیح میدهیم، اما بررسی کامل آن را در ادامه همین مقاله خواهیم داشت.
فرایند ایجاد (مینت)، خرید و فروش NFT:
- یک فرد (یا شرکت) دارایی منحصر به فردی را برای فروش به عنوان NFT انتخاب میکند.
- دارایی را از طریق فرآیندی به نام “Minting” که باعث ایجاد NFT میشود، به بلاکچینی اضافه میکنند که از NFTها پشتیبانی میکند.
- بلاکچین مورد نظر، آن NFT را ثبت میکند و اثبات مالکیت در یک رکورد تغییرناپذیر ثبت میشود.
- انافتی را میتوان بهعنوان بخشی از یک مجموعه خصوصی نگهداری کرد، یا میتوان آن را با استفاده از بازارها و حراجهای NFT معامله کرد.
۲- انافتی چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، درست مانند پول موجود در حساب بانکی شما، ارز دیجیتال همان چیزی است که برای تراکنشهای روی بلاکچین استفاده میکنید. ارز دیجیتال را میتوان از طریق صرافیهای ارز دیجیتال خریداری کرد یا به ارزهای فیات (دلار، یورو، ین و غیره) تبدیل کرد.
در مقابل، انافتی دارایی منحصربهفرد و غیرقابل جایگزینی است که با استفاده از ارز دیجیتال خریداری میشود. میتواند مستقل از ارزی که برای خرید آن استفاده میشود، ارزش کسب کند یا از دست بدهد، درست مانند یک کارت تجاری محبوب یا یک قطعه هنری منحصربهفرد. از این نظر، NFTها غیرقابل تعویض و ارزهای دیجیتال قابل تعویض هستند.
برای درک بهتر این موضوع، بیایید یک بار دیگر به پولهای فیات فکر کنیم. اگر کسی از شما پول بخواهد، کیف پول خود را باز نمیکنید و از شخص بپرسید کدام اسکناس ده هزار تومانی را میخواهد. فقط یک ده هزار تومانی به او میدهید، چرا که ارزش همه اسکناسهای ده هزارتومانی یکسان است. بنابراین ارز دیجیتال مانند پول فیات قابل تعویض و جایگزینی است. اما NFTها غیرقابل تعویض هستند به این معنا که هیچ دو NFT کاملا یکسان نیستند. هر NFT یک واحد منحصربهفرد از داده است که نمیتوان آن را با نسخه یکسان جایگزین کرد زیرا نسخه مشابهی وجود ندارد.
وقتی صحبت از NFTها میشود، منحصربهفرد بودن و کمیابی جذابیت آن را افزایش میدهد. و همانطور که در مورد تمام اقلام کمیاب صادق است، این کمبود به افراد اجازه میدهد تا NFTهای خود را با قیمتهای بالاتر بفروشند.
۳- چرا مردم NFT میخرند؟
تقاضا برای انافتی اخیرا افزایش یافته است. بااینحال، هنوز شک و تردید زیادی وجود دارد. به هر حال، NFTها عموما مانند آثار دیجیتالی هستند. شاید شما هم پیش خودتان بگویید NFT چه تفاوتی با اسکرین شات یک عکس دارد؟ اثبات مالکیت در NFT چه کمکی به صاحبان آن میکند؟ در ادامه قصد داریم به بررسی دلایل اصلی که چرا مردم علاقهمند به خرید و نگهداری NFTها هستند، بپردازیم.
- کمک به حفظ حق مالکیت هنرمندان
- ایجاد کلکسیون
- سرمایهگذاری
- عضویت در یک جامعه
- ایجاد (مینت)، خرید و فروش NFT
ناشران، تولیدکنندگان، و مراکز حراج اغلب قراردادهایی را با هنرمندان و افراد توانمند میبندند که منافع آنها را تامین نمیکند. با استفاده از NFTها، هنرمندان میتوانند آثار خود را به طور مستقل مینت کرده و بفروشند. علاوه بر این سازندگان NFT میتوانند IP مخصوص به خود را داشته باشند و با خلاقیت خود، آثارشان را کنترل کنند. به این معنا که پس از ایجاد یک اثر هنری همچنان بتوانند با در اختیار داشتن IP، تغییراتی را در اثر خود ایجاد کنند. هنرمندان همچنین میتوانند از فروش ثانویه آثار خود حق امتیاز کسب کنند.
میتوان گفت استفاده از NFTها، باعث از بین بردن واسطهها میشود و هنرمندان را به طور مستقیم به طرفداران آنها متصل میکند. به این ترتیب مدلهای درآمدی منصفانهتری برای افراد خلاق و هنرمند ایجاد میشود. یکی از دلایلی که افراد NFTها را خریداری میکنند برای توانمندسازی و حمایت مالی از سازندگان مورد علاقهشان است.
احتمالا شما هم با افرادی رو به رو شدهاید که علاقهمند به جمعآوری و ایجاد کلکسیون از اشیا یا آثار هنری مختلف هستند. شاید حتی خودتان یکی از این افراد باشید. همچنین میدانید برخی از اشیا صرفا به خاطر کمیاب بودن و داشتن تاریخچه یا ارتباط فرهنگی، در نزد اشخاص ارزش زیادی دارند. بسیاری از افراد هم علاقهمند به ایجاد کلکسیون از NFTها هستند، چرا که اعتقاد دارند توکنهای غیر مثلی نسخه دیجیتال اشیا کمیاب هستند. بنابراین NFT این امکان را به افراد میدهد تا بتوانند کلکسیونی از داراییهای دیجیتال بسازند.
برخی از افراد NFTها را صرفا به این امید خریداری میکنند که ارزش آن افزایش پیدا کند و از اختلاف قیمت خریدوفروش، سود کسب کنند. در این رابطه، برخی از کلکسیونرها، NFTها را بهعنوان یک سرمایهگذاری در نظر میگیرند. همانطور که در گذشته افراد آثار هنری سنتی را خریداری میکردند تا بعدا با قیمت بیشتری به دیگران بفروشند، امروزه کلکسیونرهای NFT با این روش سود کسب میکنند.
میکنند.
مایک وینکلمن، هنرمند برجسته آمریکایی که با نام حرفهای بیپل شناخته میشود، در مارس ۲۰۲۱ اثر خود به نام Everydays: The First 5000Days را در حراج کریستی به قیمت ۶۹ میلیون دلار فروخت.
شاید شما هم از خودتان بپرسید چرا یک نفر بابت نقاشی که همه میتوانند ببینند، حاضر است ۶۹ میلیون دلار هزینه کند؟ کاملا حق با شماست، اما تنها یک نفر در جهان میتواند مالک این انافتی باشد و ظاهرا برای برخی افراد همین کافی است تا ۶۹ میلیون دلار یا حتی بیشتر از این مبلغ را برای یک نقاشی دیجیتال هزینه کنند.
البته اگر قصد سرمایهگذاری در ان اف تی را دارید باید بدانید نوسانهای بازار ارز دیجیتال باعث شده این حوزه نیز ریسک زیادی داشته باشد، بنابراین باید در انتخابهای خود خیلی دقت کنید. در ادامه این مقاله قصد داریم به شما در انتخاب NFT مناسب برای سرمایهگذاری کمک کنیم. بنابراین اگر قصد خرید توکن غیر مثلی دارید، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
از آنجایی که انسان موجودی اجتماعی است و احساس تعلق به یک تیم یا گروه خاص برایش بسیار مهم و پرمعناست، جالب است بدانید بسیاری از افراد NFTها را برای این موضوع خریداری میکنند. برخی از سازندگان NFTها به دارندگان توکنهای غیر مثلی، امتیازهای خاصی میدهند. نمونهای از این جوامع، NFTهای میمونهای کسل (Bored Ape Yacht Club) است که به خاطر جامعه پر جنبوجوش خود معروف شد. در این نمونه از توکنهای غیر مثلی، کلکسیونرها به کالاهای انحصاری، رأی در آینده پروژه، بلیت ملاقاتهای مجازی و موارد دیگر دسترسی دارند. به این ترتیب، برای بسیاری از کلکسیونرها، داشتن یک نوع خاص از NFT به نحوه معاشرت با دوستان و موضوع هویت مرتبط است
نکته مهم درباره ورود به بازار NFT این است که ایجاد یا خرید و فروش NFT کار سادهای نیست. برای اینکه بتوانید یک توکن غیر مثلی بخرید باید کیف پول ارز دیجیتال داشته باشید و برای انجام تراکنش و پرداخت هزینه هر NFT باید از ارزهای دیجیتال استفاده کنید. علاوه بر این برای نگهداری این توکنها باید از نحوه نگهداری امن داراییهای دیجیتال اطلاعات کافی داشته باشید. در این بخش، در مورد نحوه ایجاد، معامله، ذخیره و مدیریت NFTها صحبت خواهیم کرد.
۴- مراحل خرید انافتی (NFT)
مرحله ۱- یک کیف پول ارز دیجیتال ایجاد کنید
به طور خلاصه، کیف پول کریپتو یک دستگاه فیزیکی یا برنامه (به صورت اپلیکیشن موبایل یا نسخه ویندوز یا حتی افزونه مرورگر) است که به شما امکان ذخیره و انتقال داراییهای دیجیتال را میدهد. به طور کلی دو نوع کیف پول ارز دیجیتال وجود دارد: کیف پول نرمافزاری و کیف پول سختافزاری.
اگر قصد دارید NFT بسازید یا معاملههای کوتاه مدت انجام دهید، کیف پولهای نرمافزاری که به آنها Hot Wallet هم گفته میشود، ابزار مناسبتری است. اما اگر قصد دارید داراییهای خود را در جایی امن نگهداری کنید، کیف پولهای سختافزاری انتخاب بهتری هستند.
کیف پول نرمافزاری: کیف پول نرمافزاری که به آن ولت دیجیتال هم گفته میشود، یک برنامه کاربردی است که میتوانید دانلود کنید و روی موبایل خود نصب کنید. کیف پولهای نرمافزاری راحتتر از کیف پولهای سختافزاری در دسترس هستند، زیرا همیشه امکان اتصال به اینترنت رادارند. بااینحال، این کیف پولها در برابر حملات آسیب پذیرتر هستند و راحتتر هک میشوند. بنابراین امنیت آنها کمتر است.
یک کیف پول سختافزاری (که بهعنوان “کیف پول سرد” نیز شناخته میشود) ، یک دستگاه فیزیکی شبیه به USB است و میتوانید رمز ارزها و NFTهای خود را در آن ذخیره کنید. از آنجایی که این کیف پولها میتوانند کاملا از شبکه جدا شوند، داراییهای ذخیره شده در کیف پولهای سختافزاری اغلب ایمنتر از کیف پولهای نرمافزاری هستند.
مرحله ۲- خرید ارز دیجیتال
برخی از بازارهای انافتی (NFT) ، مانند Nifty Gateway و MakersPlace، به شما امکان میدهند NFTها را با استفاده از روشهای پرداخت سنتی (یعنی با کارتهای بانکی و پول فیات، البته این روشها برای کاربران ایرانی کاربرد چندانی ندارد) معامله کنید. اما
اما در بازارهای NFT دیگر مانند SuperRare و OpenSea، کاربران صرفا میتوانند با استفاده از ارزهای دیجیتال خرید کنند.
بهتر است بدانید بیشترین ارز دیجیتالی که برای خرید و انجام تراکنشهای NFTها مورد استفاده قرار میگیرد، اتر (ETH) ، ارز دیجیتال بومی بلاکچین اتریوم است. این ارز دیجیتال را میتوانید به روشهای مختلفی و از صرافیهای ایرانی یا غیر ایرانی خریداری کنید. البته ارزهای دیجیتال دیگر مانند SOL، XTZ، FLOW و BSC نیز از تراکنشهای NFT پشتیبانی میکنند.
مرحله۳- یک بازار NFT انتخاب کنید
برای اینکه NFT خود را مینت کنید یا به خرید و فروش NFT بپردازید باید یک بازار توکن غیر مثلی انتخاب کنید. البته بسیار مهم است که بدانید میخواهید فقط یک انافتی ایجاد کنید یا اینکه قصد دارید مجموعهای از NFTها را به صورت جداگانه یا هم زمان مینت کنید. اگر قصد دارید NFTهای خود را به صورت جداگانه مینت کنید، این امکان را خواهید داشت که آنها را به صورت جداگانه قیمتگذاری کنید. در این حالت چند مورد از بزرگترین بازارهای انافتی برای شما کاربردی خواهد بود. اوپن سی (OpenSea) با بیش از ۱ میلیون کاربر فعال، محبوبترین بازار NFT است. LooksRare و Rarible دو تا از قدرتمندترین رقبای اوپن سی هستند.
اگر قصد دارید هر کدام از NFTهای خود را به صورت جداگانه مینت کنید، پلتفرمهایی مانند SuperRare، Foundation و Zora بهترین گزینه برای شما هستند.
مرحله ۴- پرداخت هزینه مینت NFT
باید بدانید برای ساختن NFT در بسیاری از پلتفرمها، باید هزینه اولیه را پرداخت کنید. البته بسیاری از پلتفرمها نیز وجود دارند که فقط گس فی (کارمزد تراکنش) را از شما دریافت میکنند. یکی دیگر از نکاتی که هنگام ساختن NFT و انتخاب بازار باید به آن توجه کنید، نحوه تقسیم حق امتیاز است.
وقتی NFT خود را روی پلتفرمی مانند OpenSea یا Rarible ایجاد میکنید، تضمینی برای دریافت حق امتیاز بین پلتفرمی ندارید. اگرچه ابزارهای قرارداد هوشمند و مینت NFT مانند CXIP وجود دارد که به حل این مشکل کمک میکند. همچنین ابزار 0xSplits به تقسیم خودکار حق امتیاز کمک میکند. این ابزار به شما کمک میکند بدون اینکه مهم باشد NFTهای شما در فروشهای بعدی، در چه پلتفرمهایی معامله میشوند، حق امتیازتان را دریافت کنید.
مرحله ۵- یک NFT مینت کنید
به فرایند ساخت انافتی جدید Minting گفته میشود. در این مرحله شما باید دادههای خود را که مربوط به دارایی یا یک شی خاص است را روی بلاکچین ثبت کنید. هنگام انتخاب یک دارایی منحصربهفرد، به خاطر داشته باشید که باید دارای حق چاپ و حقوق مالکیت معنوی برای موردی باشید که میخواهید مینت کنید. این مرحله بسیار حائز اهمیت است چرا که اگر NFTای را مینت کنید که مالک اصلی آن نیستید، با مشکلات قانونی مواجه خواهید شد.
پس از انتخاب یک بازار NFT و ایجاد یک حساب کاربری، میتوانید فرآیند مینت کردن را شروع کنید. مراحل ساخت NFT در بازارهای مختلف متفاوت خواهد بود. اما معمولاً باید فایلی را که قصد دارید تبدیل به NFT کنید (یا فایلهای مرتبط با NFTهایی که مرتبط با اشیا فیزیکی است) را آپلود کنید.
بعد از این مرحله شما باید متناسب با بلاکچینی که از آن استفاده میکنید هزینه تراکنش را با ارز دیجیتال پرداخت کنید. (برخی از پلتفرمها هزینه تراکنش را دریافت نمیکنند، اما زمان فروش کمیسیون خود را برداشت میکنند، در این حالت میتوان گفت هزینه ساخت توکن غیر مثلی توسط کسی پرداخت میشود که توکن مورد نظر را خریداری کرده است.) نکته جالب در رابطه با NFTها این است که شما میتوانید یک شی فیزیکی در دنیای واقعی را به NFT تبدیل کنید، اما فرایند آن کمی پیچیدهتر از فایلهای دیجیتال است.
پس از تکمیل فرآیند ساخت توکن غیر مثلی، شما تمام اطلاعات مربوط به NFT جدید خود را خواهید داشت و NFT در کیف پول دیجیتال شما ثبت میشود. پس از این شما میتوانید NFT ساخته شده را نگه دارید، بفروشید، یا در اوقات فراغت خود آن را معامله کنید.
۵- خرید یا فروش NFT
به خاطر داشته باشید که برخی از NFTها ممکن است در بازار آزاد در دسترس نباشند یا فقط از طریق فروشندگان خاص خریداری شوند. بهعنوان مثال، کریپتوپانکها به جای عرضه در بازارهای عمومی از طریق وب سایت Larva Labs فروخته میشدند.
برای خرید NFT گاهی اوقات شما به راحتی میتوانید توکن مورد نظر خود را خرید کنید. اما در موارد دیگر شما برای NFT انتخابی خود یک مبلغ مشخص را پیشنهاد میدهید و باید تا پایان حراج منتظر بمانید. پیشنهاد دهنده برتر بهعنوان خریدار نهایی انتخاب میشود. به این ترتیب معامله کامل میشود و مالکیت NFT به خریدار تعلق میگیرد و در کیف پول او ثبت میشود. مالک انافتی میتواند آن را بفروشد یا به نمایش بگذارد.
فروش NFT هم فرایند مشابهی دارد. شما باید حراج NFT را در بازار مورد نظر خود برگزار کنید. قبل از شروع فروش، برای درک تمام هزینهها و انواع روشهای حراج در دسترس خود وقت بگذارید و تحقیق کامل انجام دهید. پس از اتمام حراج، مالکیت NFT از شما سلب شده و به خریدار منتقل میشود. به این ترتیب درآمد حاصل از فروش NFT نیز به حساب شما منتقل میشود.
۶- اثرات زیستمحیطی NFTها
جالب است بدانید پیشرفت تکنولوژیهای زیرساخت NFTها جنبههای منفی و مخربی هم دارد. یکی از رایجترین ایرادهایی که به تکنولوژی بلاکچین گرفته میشود مصرف بیش از حد انرژی برای استفاده از آن است. NFTها معمولا روی بلاکچینهایی مانند اتریوم ساخته میشوند که پیش از این مانند بیت کوین از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده میکرد.
الگوریتم اثبات کار یکی از امنترین شیوههای اجماع است. اما برای انجام مکانیزم اعتبارسنجی به دلیل فرایند پیچیده محاسباتی و ساخت و ثبت بلاکهای جدید، نیاز به مصرف زیاد انرژی دارد. جالب است بدانید قبل از رویداد ادغام بلاکچین اتریوم که طی آن الگوریتم خود را از اثبات کار با اثبات سهام (PoS) ادغام کرد، مصرف انرژی اتریوم و بیت کوین، با مصرف انرژی کل کشورها رقابت میکرد.
با این حال از زمان ادغام، مصرف انرژی اتریوم به میزان قابل توجهی نزدیک به ۵/۹۹ درصد کاهش یافته است. در گذشته، بسیاری از متخصصان ادعا میکردند که NFTها باعث ایجاد کربن میشوند، زیرا باعث ترویج استفاده از فناوری بلاکچین میشوند.
جالب است بدانید بسیاری از استدلالهایی که منتقدان برای زیر سوال بردن بلاکچینهای مبتنی بر PoW به کار میبرند، بر اساس اطلاعات نادرست است. بسیاری از آنها در مقالاتی ادعا کردهاند که مقدار انرژی مورد نیاز برای انجام یک تراکنش NFT را محاسبه کردهاند، اما در واقع میزان انرژی مورد نیاز برای ساخت یک بلاک را محاسبه کردهاند. مهم است بدانید که تعداد زیادی از تراکنشها در یک بلوک قرار میگیرند. علاوه بر این محاسبه میزان مصرف انرژی در یک تراکنش انافتی آسان نیست.
حتی اگر اینطور نبود، مهم است که هنگام اظهارنظر در مورد نیازهای انرژی یک فناوری، دیدگاه عمیقتری داشته باشیم. بهعنوان مثال اگر بخواهیم میزان مصرف انرژی NFTها را بررسی کنیم باید نگاهی هم به سایر فناوریها داشته باشیم که اثرات زیست محیطی بسیار مخربی دارند. بهعنوان مثال میزان تاثیر منفی که یوتیوب بر کره زمین میگذارد تقریبا مشابه با میزان اثرات منفی اتریوم پیش از رویداد Merge بود.
درست است که جامعه باید تلاش کند تا میزان اثر منفی فناوریهایی مانند بلاکچین را کاهش دهد، اما درک موضوع و تاثیرات مثبتی که دارد نیز اهمیت دارد. باید این نکته را بپذیریم که هیچ فناوریای وجود ندارد که بشر ساخته باشد و با محیطزیست سازگاری کامل داشته باشد. بنابراین تصمیمگیری در مورد این که کدام فناوریها بهاندازه کافی ارزشمند هستند که آثار مخرب آنها بر محیطزیست را تحمل کنیم، یک بحث کامل است که در این محتوا نمیگنجد.
علاوه بر این، برخی از بلاکچینها در حال حاضر برای حل مشکل انرژی بلاکچین در حال ارائه راهکارهایی هستند. برای مثال، سولانا از ترکیب منحصربهفردی از اثبات تاریخچه (PoH) استفاده میکند، و چندین بلاکچین دیگر نیز از نسخهای از مکانیزمهای اثبات سهام برای مدیریت مصرف انرژی خود استفاده میکنند. برای مثال، مکانیزم اثبات سهام استیجاری (LPoS) که توسط تزوس به کار میرود، تقریباً دو میلیون برابر انرژی کمتری نسبت به قبل از ادغام اتریوم مصرف میکند.
انتقادهای معتبر زیادی در مورد فناوری بلاکچین وجود دارد، اما باید توجه کنیم که افرادی که این انتقادها را در رابطه با NFTها منتشر میکنند، چه میزان تخصص در این زمینه دارند.
۷- استفاده از NFT و حقوق مالکیت
NFTها رابطه ظریفی با داراییهای مرتبط با آنها دارند. در حالی که یک NFT برای نشان دادن دارایی اصلی در بلاکچین طراحی شده، خود انافتی بهعنوان یک موجودیت مجزا از هر محتوایی در نظر گرفته میشود. در طول این مقاله، ما اغلب NFTها را با کارتهای معاملاتی مقایسه کردهایم، و این قیاس در اینجا نیز صادق است.
فرض کنید یک کارت بیسبال قدیمی یا یک کارت تجاری محبوب از یک بازی کارتی کلکسیونی مانند Magic: The Gathering دارید. شما صاحب نمایشی از کار اصلی هستید، اما مالک کار اصلی نیستید. حق چاپ آثار هنری، طراحی و نام تجاری کارتی که در اختیار دارید، کاملاً متعلق به سازنده کارت است.
به همین ترتیب، در حالی که توکنهای غیر مثلی یک مورد را در بلاکچین نشان میدهند، مالکیت انافتی، مالکیت معنوی یا حقوق استفاده از آن اثر اصلی را به شما منتقل نمیکند.
برای مثال، فرض کنید یک NFT میخرید که حاوی اولین نسخه دیجیتالی هری پاتر و سنگ جادو است. شما صاحب این توکن غیر مثلی هستید. اما این بدان معنا نیست که شما حق فروش کالاهای هری پاتر، ساختن فیلمهای هری پاتر یا دادن مجوز به دیگران برای استفاده از IP هری پاتر برای مقاصد تجاری را دارید.
متاسفانه بسیاری از افراد این دو مفهوم یعنی مالکیت و حقوق استفاده از توکنهای غیر مثلی را با هم یکی میدانند، در حالی که دو مقوله کاملا مجزا است. همین موضوع باعث میشود برخی از خریدان توکنهای غیر مثلی تصور کنند پس از خرید، حق گسترش یا تغییر NFTها را دارند.
البته درباره حقوق استفاده از توکنهای غیر مثلی استثناهایی نیز وجود دارد. بهعنوان مثال گروه میمونهای کسل اعلام کرده که تمام دارندگان NFTهای BAYC دارای حقوق تجاری کامل در مورد توکن غیر مثلی خود هستند. یعنی اگر شما یکی از NFTهای میمونهای کسل را خرید کنید، میتوانید از آن کسب درآمد کنید. برخی از پروژهها مانند CrypToadz و Nouns با انتشار IP خود در دامنه عمومی تحت Creative Commons (معروف به CC0) این موضوع را حتی فراتر از این هم پیش بردند و اختیاراتی را به خریداران توکنهای غیر قابل تعویض دادند. اما باید بدانید که این موارد درباره حقوق تصرف NFTها استثناهایی هستند که مالکان آنها در نظر گرفتهاند و یک قاعده کلی برای تمام توکنهای غیر مثلی نیستند.
۸- محتوای دارای حق کپیرایت
با استفاده از پلتفرمهای ساخت NFT مانند OpenSea، این امکان برای هر کاربری وجود دارد که یک توکن غیر مثلی جدید با استفاده از محتوای دارای حق کپیرایت که متعلق به خود شخص نیست را ایجاد کند. این امر به چند دلیل برای خود شخص، خریداران و هنرمند اصلی خطرناک است:
- با سود بردن از محتوای نامشروع، فروشندگان و خریداران خود را در معرض اقدامات قانونی دارندگان حق کپیرایت قرار میدهند.
- NFTهای قانونی صادر شده توسط دارنده حق کپیرایت ممکن است توسط NFTهای نامشروع همان اثر، بیارزش شوند.
- خریداران ممکن است ندانند که محتوایی که خریداری کردهاند غیرقانونی است یا اینکه با یک تجارت غیرقانونی خود را در معرض خطر قانونی قرار دادهاند.
نگرانی در مورد مشروعیت یکی از دلایلی است که پروژهها و حسابهای تأیید شده NFT معمولا توسط خریداران ترجیح داده میشوند. برای ایمن ماندن در بازارهای NFT، همیشه به دنبال پروژههای تایید شده در پلتفرمها بگردید و فقط حسابهای کاربری رسمی (و تایید شده) را در رسانههای اجتماعی دنبال کنید.
در مورد فروشهایی که از طریق وبسایتهای رسمی انجام میشود، مانند Art Blocks یا NBA Top Shot، خریداران میتوانند با اطمینان خاطر وارد این پلتفرمها شوند و بدانند توکن غیر مثلی که خریداری میکنند، از نظر قانونی مشکلی ندارد.
۹- کلاهبرداریهای انافتی (NFT)
اینکه بسیاری از افرادی که در فضای کریپتو هستند با NFTها آشنایی دارند، اما اکثریت جامعه ممکن است حتی اسم این تکنولوژی را نشنیده باشند. بنابراین NFTها هنوز یک پدیده بسیار جدید هستند. به همین دلیل طبیعی است که فضای NFTها در مقابل کلاهبرداری بسیار آسیبپذیر باشد. به خصوص برای افرادی که تازه کار هستند و ممکن است از نحوه درست نگهداری از توکنهای غیر مثلی اطلاعات کافی نداشته باشند. در ادامه قصد داریم چند مورد از کلاهبرداریهای توکنهای غیر مثلی که رایج هستند را با شما به اشتراک بگذاریم. با ما همراه باشید.
- راگ پول (Rug Pulls)
- واش تریدینگ (Wash Trading)
- کلاهبرداریهای فیشینگ
با اینکه کلکسیونرها معمولا ترجیح میدهند پروژههای بزرگ را برای سرمایهگذاری و خرید در NFTها انتخاب کنند، اما جالب است بدانید بزرگ بودن یا معروف بودن پروژه ارتباط زیادی به امنیت آن ندارد. بنابراین هیچ پروژه NFT کاملا بدون خطر نخواهد بود. بسیاری از پروژههای توکنهای غیر مثلی به روش راگ پول از بین رفتهاند.
راگ پول به شیوهای از کلاهبرداری گفته میشود که در آن سازندگان پروژه، سرمایه ناشی از فروش توکنها را دریافت کرده و سپس ناپدید میشوند. در این روش تیم سازنده با تمام پولی که از پروژه کسب کرده، فرار میکند و کلکسیونرها با یک دارایی بیارزش رها میشوند و در واقع سرمایه خود را از دست میدهند.
جالب است بدانید همه پروژههایی که به این روش کلاهبرداری میکنند لزوما غیرقانونی نیستند. اما شکی نیست که این کار غیراخلاقی است.
در این مدل پروژههای مرتبط با توکنهای غیر مثلی معمولا اعضای تیم وعده اهدای جوایزی را به خریداران و سرمایهگذاران اولیه میدهند، اما سپس پول جمع آوری شده را صرف توسعه توکنها نمیکنند. در این موارد کسی نمیتواند آنها را مجبور به پس دادن سرمایه افراد کند.
کلاهبرداری راگ پول در واقعیت اینطور اتفاق میافتد که توسعهدهندگان NFTها امکان فروش توکنها از سوی سرمایهگذاران را غیرممکن میکنند. این نوع راگ پول غیرقانونی است و گاهی افراد میتوانند سرمایه خود را پس بگیرند.
البته پس گرفتن این سرمایه ممکن است روند قانونی طولانی مدت و هزینههای زیادی داشته باشد که معمولا سرمایهگذاران از پیگیری آن منصرف میشوند. علاوه بر آن مسئلهای که بسیار در فضای کریپتو رایج شده، این است که بسیاری از سازندگان توکنهای غیر مثلی از نام قانونی خود استفاده نمیکنند و این موضوع ردیابی را بسیار مشکل میکند.
اگر با بازارهای مالی آشنایی داشته باشید، احتمالا با این نوع از کلاهبرداری آشنایی دارید. واش تریدینگ یا تجارت شستشو به دستکاری در قیمت گفته میشود که در مورد توکنهای غیر مثلی، ممکن است در طول یک حراج اتفاق بیفتد.
به این ترتیب که گروهی از خریداران بالقوه با همکاری یکدیگر میتوانند با افزایش مصنوعی قیمت پیشنهادی، قیمت یک NFT را افزایش دهند تا زمانی که یک خریدار ناآگاه توکن غیر مثلی مورد نظر را خریداری کند. پس از خرید توکن غیر مثلی توسط شخص، ارزش دارایی کاهش پیدا میکند و خریدار صاحب یک توکن بیارزش میشود.
به طور معمول در واش تریدینگ دو طرف معامله تحت کنترل افراد خاصی است. به این ترتیب که با یک کیف پول سفارش فروش میگذارند و با یک کیف پول دیگر اقدام به خرید میکنند تا باعث افزایش تقاضای ساختگی شوند.
پس از اینکه تعداد قابل توجهی معامله به این شکل انجام میشود، حجم معامله در توکن غیر مثلی مورد نظر افزایش پیدا میکند و به نظر میرسد که طرفداران زیادی دارد. در ادامه قیمت NFT مورد نظر افزایش پیدا میکند. در واقع، برخی از معاملهگران شستشوی NFT صدها تراکنش را از طریق کیف پولهای خود انجام دادهاند تا تقاضا را افزایش دهند. باید بسیار مراقب باشید که در دام این مدل کلاهبرداری نیفتید.
این نوع از کلاهبرداری که در فضای ارزهای دیجیتال بسیار رایج است، به این ترتیب پیش میرود که کلاهبرداران با ارسال لینکهای تبلیغات یا هدایای NFT یا توکن جعلی، سعی میکنند کلیدهای خصوصی (رمز عبور اختصاصی کیف پول) افراد یا عبارت بازیابی ولت افراد را به دست بیاورند.
به این ترتیب متناسب با اطلاعاتی کلاهبرداران میتوانند از قربانی، به دست بیاورند، میتوانند به کیف پول شخص دسترسی پیدا کنند. پس از دسترسی به کیف پول میتوانند هرگونه ارز دیجیتال یا توکن غیر مثلی ذخیره شده در ولت شخص را حذف کرده یا به آدرس دلخواه خود ارسال کنند.
از آنجایی که بلاکچین غیرمتمرکز و اغلب ناشناس است (یعنی هیچ مرجع نظارتی وجود ندارد و افراد برای استفاده از آن مدرکی برای اثبات هویت خود ندارند) به طور کلی هیچ راهی برای بازیابی داراییهای شما در صورت وقوع چنین اتفاقی وجود ندارد. درست مانند ایمیلهای فیشینگ رمز عبور، این کلاهبرداریها انواع مختلفی دارند و اگر مراقب نباشید، تشخیص آنها بسیار سخت است. برای در امان ماندن از کلاهبرداریهای NFT به خاطر داشته باشید هرگز عبارت بازیابی یا کلیدهای خصوصی خود را با کسی به اشتراک نگذارید. همچنین برای استفاده از کیف پولهای ارز دیجیتال به سایتهای اصلی و معتبر مراجعه کنید یا از اشخاص مطلع مشاوره دریافت کنید.
۱۰- مالیات و NFTها
محدودیتهای مالیاتی در کشورهای مختلف متفاوت است. اما به دلیل ارزش معاملاتی برای اکثر NFTها، به دست آوردن مقدار زیادی پول از این طریق احتمالا بهعنوان سود سرمایه در نظر گرفته میشود. اگر خالق NFT هستید – به این معنی که NFTهای خود را ساخته و فروختهاید – این درآمد احتمالا نوعی درآمد کسب و کار محسوب میشود و باید هنگام ارائه اظهارنامه مالیاتی خود به این موضوع توجه کنید.
مالیات NFTها متناسب با قوانین هر کشور متفاوت است، اما نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که NFTها معاف از مالیات نیستند.
سوالی که ممکن است برای شما هم پیش بیاید این است که قوانین مالیات در مورد فعالیتهای بشردوستانه کریپتویی به چه شکل است؟ در سالهای اخیر شاهد افزایش شدید «کمکهای خیریه داوطلبانه» از طریق توکنهای غیر مثلی بودهایم. بحران ژئوپلیتیک در اوکراین بهعنوان یک نمونه کامل از نحوه استفاده از NFTها برای تأثیر مثبت بر جوامع نیازمند است. درواقع، بیش از ۱۳۰۰ سازمان غیرانتفاعی در سال ۲۰۲۱ کمکهای مالی مبتنی بر کریپتو را پذیرفتند که در ایالاتمتحده و سایر کشورها به آنها تخفیف مالیات تعلق گرفت. به این معنی که مالیاتدهندگان میتوانستند برای کمکهایی که بهصورت ارز دیجیتال یا NFT انجام دادهاند، کسر مالیات دریافت کنند. اما بازهم، این قوانین در کشورهای مختلف، متفاوت خواهد بود.