سخنان امام علی: ਀✀㈆ ∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㌀␆✆䐆ఆ†㐀⼆㨆 ㈀䜆⼆ 蘀찆㌆⨆ఆἠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ㄀㨆⠆⨆ఆ†⠀䜆ఆ†⨀䈆䠆찆ఆ†䠀 ⠀찆ఆ†㄀㨆⠆⨆찆ఆ†⠀䜆ఆ†⼀䘆찆✆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㜀⤀ 
از آن‌ حضرت‌ سؤال‌ شد: مروت‌ چیست‌؟ فرمود: حفظ دین‌، عزت‌ نفس‌، نرمش‌، احسان‌، پرداخت‌ حقوق‌ و اظ‌هار دوستی‌ نسبت‌ به‌ مردم‌. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 227) ਀✀㈆ ∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㌀␆✆䐆ఆ†㐀⼆㨆 ꤀ㄆ䔆ఆ†蘀찆㌆⨆ఆἠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ⠀⸆㐆㐆ఆ†縀찆㐆ఆ†✀㈆ ⸀䠆✆䜆㐆ఆ†䠀 ✀㜆㤆✆䔆ఆ†⼀ㄆ 䈀ⴆ㜆찆ఆ⸠  ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㜀⤀ 
از آن‌ حضرت‌ سؤال‌ شد بخل‌ چیست‌؟ فرمود: آنچه‌ در کف‌ داری‌ شرف‌ بدانی‌، و آنچه‌ انفاق‌ کنی‌ تلف‌ شماری‌. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 227) ਀✀㈆ ∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㌀␆✆䐆ఆ†㐀⼆㨆 ⠀찆ఆ†䘀찆✆㈆찆ఆ†蘀찆㌆⨆ఆἠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ㄀㘆✆찆⨆ఆ†䘀䄆㌆ఆ†⠀䜆ఆ†∀䘆蘆䜆ఆ†⠀ㄆ✆찆㐆ఆ†䈀㌆䔆⨆ఆ†㐀⼆䜆ఆఠ 䜀ㄆ 蘀䘆⼆ ꤀䔆ఆ†⠀✆㐆⼆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㠀⤀ 
 از آن‌ حضرت‌ سؤال‌ شد: فقر چیست‌؟ فرمود: حرص‌ به‌ هر چیز. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 228) ਀✀㈆ ∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㌀␆✆䐆ఆ†㐀⼆㨆 㐀ㄆ䄆ఆ†蘀찆㌆⨆ఆἠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 䔀䠆✆䄆䈆⨆ఆ†⠀✆ ⼀䠆㌆⨆✆䘆ఆ†䠀 ⴀ䄆㠆 䜀䔆㌆✆찆꼆✆䘆ఆ†⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㠀⤀ 
از آن‌ حضرت‌ سؤال‌ شد: پستی‌ و ناکسی‌ چیست‌؟ فرمود: به‌ خود رسیدن‌ و بی‌اعتنایی‌ به‌ همسر. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 228) ਀縀䘆✆䜆䘆⼆䜆ఆ†⠀䜆ఆ†⸀⼆✆ ∀㌆䠆⼆䜆ఆ†䠀 䔀ⴆ䄆䠆⸆ఆ†✀㌆⨆ఆఠ 䠀 ⼀㐆䔆䘆㐆ఆ†⨀ㄆ㌆✆䘆ఆ†䠀 ⠀찆ఆ찠✆䠆ㄆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㤀⤀ 
از خدا بر حذر باشید با زیادی‌ یاد او، و از خدا بترسید به‌ وسیله‌ تقوی‌، و به‌ خدا نزدیک‌ شوید با طاعت‌، به‌ درستی‌ که‌ او نزدیک‌ است‌ و پاسخگو. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 229) ਀⠀㈆ㄆ꼆찆ఆ†꤀㌆✆䘆찆ఆ†꤀䜆ఆ†㤀㠆䔆⨆ఆ†⸀⼆✆ ㄀✆ ⼀✆䘆㌆⨆䘆⼆ ✀찆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†⨀䠆✆㘆㤆ఆ†꤀䘆䘆⼆ఆ 䠀 㤀㈆⨆ఆ†∀䘆ఆ䜠✆ ꤀䜆ఆ†Ⰰ䐆✆䐆ఆ†⸀⼆✆ ㄀✆ 㐀䘆✆⸆⨆䘆⼆ ✀찆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†⠀ㄆ✆찆㐆ఆ†㈀⠆䠆䘆찆ఆ†꤀䘆䘆⼆ఆ 䠀 ㌀䐆✆䔆⨆ఆ†∀䘆ఆ䜠✆ ꤀䜆ఆ†⼀✆䘆㌆⨆䘆⼆ ⸀⼆✆ 蘀䜆ఆ†䈀⼆ㄆ⨆찆ఆ†⼀✆ㄆ⼆ ✀찆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†⠀䜆ఆ†✀䠆 ⨀㌆䐆찆䔆ఆ†㐀䠆䘆⼆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㤀⤀ 
بدانید که‌ خدا شما را بیهوده‌ نیافریده‌ و سر خود رها نکرده‌، مدت‌ عمر شما را معین‌ کرده‌، و روزی‌ شما را میانتان‌ قسمت‌ کرده‌، تا هر خردمندی‌‌اندازه‌ خود را بداند و بفهمد که‌ هر چه‌ برایش‌ مقدر است‌ به‌ او می‌رسد، و هر چه‌ از او نیست‌ به‌ او نخواهد رسید، خدا خرج‌ دنیای‌ شما را کفایت‌ کرده‌ و شما را برای‌ پرستش‌ فراغت‌ بخشیده‌ و به‌ شکرگزاری‌ تشویق‌ کرده‌، و ذکر و نماز را بر شما واجب‌ کرده‌ و تقوی‌ را به‌ شما سفارش‌ کرده‌، و آن‌ را نهایت‌ رضایت‌مندی‌ خود مقرر ساخته‌. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 234) ਀✀찆ఆ†⠀䘆⼆꼆✆䘆ఆ†⸀⼆✆ఆ ✀㈆ ⸀⼆✆ ⠀縆ㄆ䜆찆㈆찆⼆ఆ 䠀 ⠀⼆✆䘆찆⼆ ꤀䜆ఆ†䜀ㄆ ꤀㌆ఆ†✀㈆ ⸀⼆✆ ⠀縆ㄆ䜆찆㈆⼆ఆ ⸀⼆✆䠆䘆⼆ ✀䠆 ㄀✆ ⠀䜆ఆ†⸀䠆⠆찆ఆ†✀㈆ 䄀⨆䘆䜆ఆ䜠✆ 䠀 ∀㈆䔆✆찆㐆䜆✆ ⠀ㄆ∆䠆ㄆ⼆ 䠀 ⼀ㄆ ꤀✆ㄆ㐆ఆ†䔀䠆䄆䈆ఆ†㌀✆㈆⼆ 䠀 ㄀✆䜆ఆ†ⴀ䈆ఆ†㄀✆ ⠀ㄆ✆찆㐆ఆ†∀䔆✆⼆䜆ఆ†꤀䘆⼆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㐀⤀ 
هیچ‌ مردمی‌ با هم‌ مشورت‌ نکند مگر اینکه‌ به‌ درستی‌ هدایت‌ شوند. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 236) ਀縀㌆⨆찆ఆ†䠀 䘀✆꤆㌆찆ఆ†✀찆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†㐀꤆ㄆ 䘀㤆䔆⨆ఆ†䘀꤆䘆찆ఆ⸠ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㘀⤀ 
در طلب‌ مانند شخص‌ پیروز مکوش‌، و مانند کسی‌ که‌ تسلیم‌ شده‌ به‌ قدر اعتماد نکن‌ چون‌ به‌ دنبال‌ کسب‌ و روزی‌ رفتن‌ سنت‌ است‌، و میانه‌روی‌ در طلب‌ روزی‌ از عفت‌ است‌، و عفت‌ مانع‌ روزی‌ نیست‌، و حرص‌ موجب‌ زیادی‌ رزق‌ نیست‌. به‌ درستی‌ که‌ روزی‌ قسمت‌ شده‌ و حرص‌ زدن‌، موجب‌ گناه‌ می‌شود. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 236) ਀✀䘆㌆✆䘆ఆ†⨀✆ 䠀㤆⼆䜆ఆ†䘀⼆✆⼆䜆ఆఠ ∀㈆✆⼆ ✀㌆⨆ఆ⸠ ✀䔆✆ 䠀䈆⨆찆ఆ†䠀㤆⼆䜆ఆ†䔀찆ఆ⼠䜆⼆ ㈀찆ㄆ ⠀✆ㄆ 䔀㌆␆䠆䐆찆⨆ఆ†䔀찆ఆㄠ䠆⼆ఆ 䠀 ⨀✆ ⠀䜆ఆ†䠀㤆⼆䜆ఆ✠㐆ఆ†㤀䔆䐆ఆ†䘀꤆䘆⼆ ㄀䜆✆ 䘀⸆䠆✆䜆⼆ 㐀⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㌀⤀ 
آن‌ کس‌ که‌ بر حسن‌ اختیار خداوند توکل‌ و اعتماد کند (و به‌ قضا و قدر الهی‌ خوشنود باشد) آرزو نمی‌کند در غیر حالی‌ باشد که‌ خداوند برایش‌ اختیار کرده‌ است‌. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 236) ਀⸀찆ㄆ찆ఆ†꤀䜆ఆ†䜀찆蘆ఆ†㐀ㄆ찆ఆ†⼀ㄆ ∀䘆ఆ†䘀찆㌆⨆ఆఠ 㐀꤆ㄆ ⠀ㄆ 䘀㤆䔆⨆ఆ†䠀 㔀⠆ㄆ ⠀ㄆ 䔀㔆찆⠆⨆ఆ†䠀 䘀✆꼆䠆✆ㄆ ✀㌆⨆ఆ⸠ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㜀⤀ 
آن‌ حضرت‌ - علیه‌ السلام‌ - به‌ مردی‌ که‌ از بیماری‌ شفا یافته‌ بود، فرمود: خدا یادت‌ کرد پس‌ یادش‌ کن‌، و از تو گذشت‌ پس‌ شکرش‌ کن‌. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 237) ਀䜀ㄆ ꤀㌆ఆ†꤀䜆ఆ†縀찆䠆㌆⨆䜆ఆ†⠀䜆ఆ†䔀㌆Ⰶ⼆ ㄀䠆⼆ 찀꤆찆ఆ†✀㈆ ✀찆䘆ఆ†䜀㐆⨆ఆ†䄀✆찆⼆䜆ఆ†䘀㔆찆⠆㐆ఆ†㐀䠆⼆㨆 ∀찆䜆ఆ†䔀ⴆ꤆䔆䜆ఆఠ ⼀㌆⨆ఆ찠✆⠆찆ఆ†⠀䜆ఆ†⠀ㄆ✆⼆ㄆ찆ఆ†㌀䠆⼆䔆䘆⼆ఆ ⼀✆䘆㐆찆ఆ†⨀✆㈆䜆ఆఠ ㄀ⴆ䔆⨆찆ఆ†䔀䠆ㄆ⼆ ✀䘆⨆㠆✆ㄆఆ ㌀⸆䘆찆ఆ†꤀䜆ఆ†✀䠆 ㄀✆ ⠀䜆ఆ†㄀✆䜆ఆ†㄀✆㌆⨆ఆ†꤀㐆⼆ 찀✆ ✀䠆 ㄀✆ ✀㈆ 䜀䐆✆꤆⨆ఆ†⠀ㄆ䜆✆䘆⼆ఆ ⨀ㄆ꤆ఆ†꼀䘆✆䜆✆䘆ఆ†✀㈆ 㐀ㄆ䔆ఆ†䔀ㄆ⼆䔆ఆ†䠀 ⨀ㄆ㌆ఆ†✀㈆ ⸀⼆✆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㠀⤀ 
به‌ درستی‌ که‌ پر دیدترین‌ دیده‌ها آن‌ است‌ که‌ در خیر نفوذ کند، و شنواترین‌ گوشها آن‌ است‌ که‌ تذکری‌ را بشنود و از آن‌ سود برد، سالمترین‌ دلها آن‌ است‌ که‌ از شبه‌ها پاک‌ باشد. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 238) ਀䔀ㄆ⼆찆ఆ†⠀䜆ఆ†✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†ⴀ 㤀䐆찆䜆ఆ†✀䐆㌆䐆✆䔆ఆ†ⴀ 㤀ㄆ㘆ఆ†꤀ㄆ⼆㨆 ⼀⸆⨆ㄆ찆ఆ†⼀✆ㄆ䔆ఆఠ ⠀䜆ఆ†䘀㠆ㄆ 㐀䔆✆ ⠀✆ 蘀䜆ఆ†꤀㌆찆ఆ†䠀㔆䐆⨆ఆ†꤀䘆䔆ఆ⸠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ⠀✆ ꤀㌆찆ఆ†꤀䜆ఆ†䔀⨆䈆찆ఆ†䠀 ⠀✆✆찆䔆✆䘆ఆ†⠀✆㐆⼆⸆ 
چون‌ اگر او را دوست‌ بدارد، مورد احترامش‌ قرار می‌دهد، و اگر از او نفرت‌ داشته‌ باشد، به‌ او ظ‌لم‌ نمی‌کند. (مستظ‌رف‌، ج‌ 2، ص‌ 218) ਀⠀䜆ఆ†⼀ㄆ㌆⨆찆ఆ†꤀䜆ఆ†䘀㤆䔆⨆ఆ†⼀䘆찆✆ 縀✆찆⼆✆ㄆ 䘀찆㌆⨆ఆఠ 䘀䜆ఆ†✀㈆ ∀㌆찆⠆㐆ఆ†∀㌆䠆⼆꼆찆ఆ†䜀㌆⨆ఆఠ 䠀 䘀䜆ఆ†✀㈆ ⠀⼆찆䜆✆찆㐆ఆ†Ⰰ䐆䠆꼆찆ㄆ찆ఆఠ 䄀ㄆ찆⠆찆ఆ†✀㌆⨆ఆ†ⴀ✆찆䐆ఆ†㌀㤆✆⼆⨆ఆఠ 䠀 ⨀꤆찆䜆ఆ†꼀✆䜆찆ఆ†✀㌆⨆ఆ†⸀䔆찆⼆䜆ఆ⸠ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㤀⤀ 
ای‌ بندگان‌ خدا از عبرتها پند گیرید، و از اثر گذشتگان‌ متوجه‌ شوید، و به‌ وسیله‌ نعمتها از نافرمانی‌ خدا باز ایستید، و از پندها سود برید. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 239) ਀⠀䜆ఆ†⼀ㄆ㌆⨆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⸀⼆✆䠆䘆⼆ 䔀✆䜆ఆ†㄀䔆㘆✆䘆ఆ†㄀✆ 䔀찆⼆✆䘆ఆ†䔀㌆✆⠆䈆䜆ఆ†⸀䐆䈆ఆ†⸀䠆⼆ ㌀✆⸆⨆䜆ఆ†⨀✆ ⠀䜆ఆ†䠀㌆찆䐆䜆ఆ†㜀✆㤆⨆㐆ఆ†⠀䜆ఆ†㄀㘆✆찆ఆ†✀䠆 ㌀⠆䈆⨆ఆ†꼀찆ㄆ䘆⼆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㤀⤀ 
به‌ خدا سوگند اگر پرده‌ برگیرند، معلوم‌ می‌شود که‌ نیکوکار مشغول‌ کار نیک‌ خود است‌ و بدکار گرفتار بدکرداری‌ خود. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 240) ਀✀찆ఆ†縀㌆ㄆ䔆ఆ†⠀✆ 䜀찆蘆꤆㌆ఆ†⠀ㄆ✆⼆ㄆ찆ఆ†䔀꤆䘆ఆ†⨀✆ ⠀⼆✆䘆찆ఆ†꤀Ⰶ✆ 䔀찆ఆㄠ䠆⼆ 䠀 ✀㈆ ꤀Ⰶ✆ 䔀찆ఆ∠찆⼆ 䠀 蘀䜆ఆ†㄀찆㐆䜆ఆ✠찆ఆ†⼀✆ㄆ⼆ఆ 縀㌆ఆ†蘀䠆䘆ఆ†⸀䠆⠆ఆ†✀㈆ ⴀ✆䐆㐆ఆ†∀꼆✆䜆ఆ†㐀⼆찆ఆ†䠀 䔀㤆✆㐆ㄆ⨆㐆ఆ†㄀✆ 縀㌆䘆⼆찆⼆찆ఆ†⠀✆ ✀䠆 ⠀ㄆ✆⼆ㄆ찆ఆ†꤀䘆ఆ†⠀䜆ఆ†㐀ㄆ㜆 꼀〆㐆⨆ఆ†✀㈆ 䐀㨆㈆㐆ఆ†䠀 ꤀䔆꤆ఆ†⼀ㄆ ⨀䘆꼆찆ఆ⸠ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㘀⤀ 
از آن‌ حضرت‌ سؤال‌ شد: ترس‌ چیست‌؟ فرمود: دلیری‌ بر دوست‌ و گریز از دشمن‌. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 227) ਀䘀䘆꼆ఆ†꤀㐆찆⼆䘆ఆ†∀㌆✆䘆⨆ㄆ ✀㈆ ⼀䠆㈆⸆ఆ†㄀䄆⨆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㜀⤀ 
سفاهت‌، به‌ پستی‌ گراییدن‌ و با گمراهان‌ نشستن‌ است‌. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 115) ਀∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†⼀ㄆ 䠀㔆䄆ఆ†⠀ㄆ✆⼆ㄆ ⠀⼀䠆㌆⨆ఆ⤠ 䘀찆꤆䠆꤆✆ㄆ㐆ఆ†䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ✀㈆ 䜀䔆䜆ఆ†䔀ㄆ⼆䔆ఆ†⼀ㄆ 蘀㐆䔆ఆ†䔀䘆ఆ†⠀㈆ㄆ꼆⨆ㄆ ⠀䠆⼆ 䠀 ㌀ㄆ ⠀㈆ㄆ꼆䠆✆ㄆ찆ఆ†✀䠆 ⼀ㄆ 䘀㠆ㄆ 䔀䘆ఆ†꤀䠆蘆꤆찆ఆ†⼀䘆찆✆ ⼀ㄆ 蘀㐆䔆ఆ†✀䠆 ⠀䠆⼆ఆ Ⰰ䜆䐆ఆ†䠀 䘀✆⼆✆䘆찆ఆ†⠀ㄆ ✀䠆 ⨀㌆䐆㜆 䘀⼆✆㐆⨆ఆఠ ✀䈆⼆✆䔆ఆ†䘀䔆찆ఆꤠㄆ⼆ 䔀꼆ㄆ ⠀㤆⼆ ✀㈆ ✀㜆䔆찆䘆✆䘆ఆ†⠀䜆ఆ†㌀䠆⼆䔆䘆⼆ ⠀䠆⼆䘆ఆ†∀䘆ఆ⸠ 䘀䜆ఆ†㐀꤆✆찆⨆찆ఆ†⼀✆㐆⨆ఆ†䠀 䘀䜆ఆ†⸀㐆䔆ఆ†䠀 ⼀䐆⨆䘆꼆찆ఆ⸠ 
بیشتر عمرش‌ خاموش‌ بود، و چون‌ لب‌ به‌ سخن‌ می‌گشود بر همه‌ گوینده‌ها چیره‌ بود، ضعیف‌ و ناتوان‌ می‌نمود، اما هنگام‌ نبرد شیری‌ درنده‌ بود. چون‌ با دانشمندان‌ می‌نشست‌ به‌ شنیدن‌ شیفته‌تر بود تا گفتن‌. ਀⠀䜆ఆ†䜀䘆꼆✆䔆ఆ†㘀ㄆ䠆ㄆ⨆ఆ†㌀⸆䘆ఆఠ ㌀꤆䠆⨆ఆ†⸀䠆⼆ ㄀✆ 䔀찆ఆ㐠꤆㌆⨆ఆ⸠ 䘀䔆찆ఆ꼠䄆⨆ఆ†∀䘆蘆䜆ఆ†㄀✆ 㤀䔆䐆ఆ†䘀䔆찆ఆꤠㄆ⼆ 䠀 㤀䔆䐆ఆ†䔀찆ఆꤠㄆ⼆ ∀䘆蘆䜆ఆ†㄀✆ 䘀䔆찆ఆ꼠䄆⨆ఆఠ 蘀䠆䘆ఆ†⼀ㄆ ⠀ㄆ✆⠆ㄆ ⼀䠆 ꤀✆ㄆ 䈀ㄆ✆ㄆ 䔀찆ఆ꼠ㄆ䄆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†䘀䔆찆ఆ⼠✆䘆㌆⨆ఆ†꤀⼆✆䔆ఆ†⸀⼆✆縆㌆䘆⼆✆䘆䜆ఆ⨠ㄆ ✀㌆⨆ఆ†∀䘆ఆ†㄀✆ ⼀ㄆ 䘀㠆ㄆ 䔀찆ఆ꼠ㄆ䄆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†縀㌆䘆⼆ 䘀䄆㌆㐆ఆ†䘀⠆䠆⼆ఆ 䜀찆蘆꤆㌆ఆ†㄀✆ ⠀䜆ఆ†⸀✆㜆ㄆ ꤀✆ㄆ찆ఆ†꤀䜆ఆ†䔀찆ఆ⨠䠆✆䘆ఆ†✀㈆ ∀䘆ఆ†㤀〆ㄆ찆ఆ†∀䠆ㄆ⼆ ㌀ㄆ㈆䘆㐆ఆ†䘀䔆찆ఆꤠㄆ⼆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㌀㜀⤀ 
کسی‌ که‌ عقل‌ ندارد ادب‌ ندارد، و کسی‌ که‌ همت‌ ندارد مروت‌ ندارد، و کسی‌ که‌ دین‌ ندارد حیا ندارد. و خردمندی‌ موجب‌ معاشرت‌ نیکو با مردم‌ است‌، و به‌ وسیله‌ عقل‌ سعادت‌ هر دو عالم‌ به‌ دست‌ می‌آید. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 111) ਀⨀㤆Ⰶ⠆ఆ†䔀찆ఆꤠ䘆䔆ఆ†✀㈆ ꤀㌆✆䘆찆꤆䜆ఆ†⼀ㄆ 㨀〆✆찆ఆ†Ⰰ㌆䔆ఆ†⸀䠆⼆ 䄀꤆ㄆ 䔀찆ఆꤠ䘆䘆⼆ 䠀䐆찆ఆ†⼀ㄆ ✀䔆䠆ㄆ 䔀㤆䘆䠆찆ఆ†䠀 㨀〆✆찆ఆ†Ⰰ✆䘆ఆ†⸀䠆찆㐆ఆ†⨀䄆꤆ㄆ 䘀䔆찆ఆꤠ䘆䘆⼆⸆ 㐀꤆䔆ఆ†㄀✆ ✀㈆ 㜀㤆✆䔆ఆ†䔀㘆ㄆ ⴀ䄆㠆 䔀찆ఆꤠ䘆䘆⼆ 䠀䐆찆ఆ†⼀ㄆ ㄀䠆ⴆఆ†䠀 ㄀䠆✆䘆ఆ†⸀䠆찆㐆ఆ†✀䄆꤆✆ㄆ 縀䐆찆⼆ 䠀 縀㌆⨆찆ఆ†㄀✆ 䠀✆ㄆ⼆ 䔀찆ఆꤠ䘆䘆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㄀ఀ 㔀ఆ†㈀㄀㠀⤀ 
35 حضرت‌ مجتبی‌ - علیه‌ الاسلام‌ - بهترین‌ جامه‌های‌ خود را در موقع‌ نماز می‌پوشید، کسانی‌ از آن‌ حضرت‌ سبب‌ این‌ کار را سؤال‌ کردند، در جواب‌ فرمود: خداند جمیل‌ است‌ و جمال‌ و زیبایی‌ را دوست‌ دارد به‌ این‌ جهت‌ خود را در پیشگاه‌ الهی‌ زینت‌ می‌کنم‌، خداوند امر فرموده‌ که‌ با زینت‌های‌ خود در مساجد حاضر شوید. (تفسیر عیاشی‌، ج‌ 2، ص‌ 14) ਀⨀䘆䜆✆ 蘀찆㈆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⼀ㄆ ✀찆䘆ఆ†⼀䘆찆✆찆ఆ†䄀✆䘆찆ఆఠ ⠀✆䈆찆ఆ†䔀찆ఆ䔠✆䘆⼆ 䈀ㄆ∆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆఠ 縀㌆ఆ†䈀ㄆ∆䘆ఆ†㄀✆ 縀찆㐆䠆✆ 䠀 ✀䔆✆䔆ఆ†⸀䠆⼆ 䈀ㄆ✆ㄆ ⼀䜆찆⼆ఆ ⨀✆ ⠀䜆ఆ†㄀✆䜆ఆ†㄀✆㌆⨆ఆ†䠀 䔀㌆⨆䈆찆䔆ఆ†䜀⼆✆찆⨆ఆ†㐀䠆찆⼆⸆ 
همانا محق‌‌ترین‌ مردم‌ به‌ قرآن‌ کسانی‌ هستند که‌ بدان‌ عمل‌ کنند اگر چه‌ آن‌ را حفظ نکرده‌ باشند، و دورترین‌ افراد از قرآن‌ کسانی‌ هستند که‌ به‌ دستورات‌ آن‌ عمل‌ نکنند گرچه‌ قاری‌ و خواننده‌ آن‌ باشند. (ارشاد القلوب‌، ص‌ 102) ਀✀찆ఆ†䔀ㄆ⼆䔆ఆ†䜀ㄆ ꤀㌆ఆ†⠀ㄆ✆찆ఆ†⸀⼆✆ ✀⸆䐆✆㔆ఆ†䠀ㄆ㈆⼆ 䠀 ㌀⸆䘆ఆ†✀䠆 ㄀✆ ㄀✆䜆䘆䔆✆찆ఆ†⸀䠆⼆ 䈀ㄆ✆ㄆ ⼀䜆⼆ ⠀䜆ఆ†㄀✆䜆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⼀ㄆ㌆⨆ఆ⨠ㄆ 䠀 ✀㌆⨆䠆✆ㄆ⨆ㄆ ✀㌆⨆ఆ†䜀⼆✆찆⨆ఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆ 䠀 ⸀⼆✆䠆䘆⼆ ✀䠆 ㄀✆ ⠀ㄆ✆찆ఆ†∀꼆✆䜆찆ఆ†䠀 䜀䠆㐆찆✆ㄆ찆ఆ†⨀䠆䄆찆䈆ఆ†⼀✆⼆䜆ఆ†䠀 ⠀䜆ఆ†㤀✆䈆⠆⨆ఆ†⸀䠆㐆ఆ†꤀䔆꤆ఆ†꤀ㄆ⼆䜆ఆ†✀㌆⨆⸆ ⠀⨀ⴆ䄆ఆ†✀䐆㤆䈆䠆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㈀㤀⤀ 
پرسش‌ صحیح‌ نیمی‌ از علم‌ است‌، و مدارا کردن‌ با مردم‌ نیمی‌ از عقل‌ است‌، و اقتصاد و اعتدال‌ در زندگی‌ نیمی‌ از مخارج‌ است‌. (شرح‌ نهج‌ البلاغه‌ ابن‌ ابی‌ الحدید، ج‌ 18، ص‌ 108) ਀⠀찆㐆⨆ㄆ찆䘆ఆ†㈀찆ㄆ꤆찆ఆఠ ⨀ㄆ㌆ఆ†✀㈆ ⸀⼆✆ 䠀 縀ㄆ䜆찆㈆꤆✆ㄆ찆ఆ†✀㌆⨆ఆ†䠀 ⠀찆㐆⨆ㄆ찆䘆ఆ†䘀✆⼆✆䘆찆ఆఠ 㤀찆✆㐆찆ఆ†䠀 㐀䜆䠆⨆ㄆ✆䘆찆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ ⠀ⴀ䐆찆䜆ఆ†✀䐆✆䠆䐆찆✆℆ఆ Ⰰఆ†㈀ఀ 㔀ఆ†㌀㜀⤀ 
مادرم‌ فاطمه‌ (س‌) را دیدم‌ که‌ شب‌ جمعه‌ تا صبح‌ مشغول‌ عبادت‌ و رکوع‌ و سجود بود و شنیدم‌ که‌ برای‌ مؤمنین‌ دعا می‌کرد و اسامی‌ آنان‌ را ذکر می‌نمود و برای‌ آنان‌ بسیار دعا می‌کرد ولی‌ برای‌ خودش‌ دعا نکرد، پس‌ به‌ او عرض‌ کردم‌: مادر چرا همان‌ طور که‌ برای‌ دیگران‌ دعا کردی‌ برای‌ خودت‌ دعا نکردی‌، فرمودند: پسرم‌، اول‌ همسایه‌ را مقدم‌ دار و سپس‌ خود و اهل‌ خانه‌ را. (بحار الانوار، ج‌ 43، ص‌ 81) ਀㄀㌆䠆䐆ఆ†⸀⼆✆ ⠀㔀ఆ⤠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 䔀ⴆ⠆⨆ఆ†䠀 ⼀䠆㌆⨆찆ఆ†䔀✆ ✀䜆䐆ఆ†⠀찆⨆ఆ†㄀✆ ✀⸆⨆찆✆ㄆ ꤀䘆찆⼆ఆ 蘀䠆䘆ఆ†䜀ㄆ ꤀㌆ఆ†⸀⼆✆ ㄀✆ ⼀ㄆ ⴀ✆䐆찆ఆ†䔀䐆✆䈆✆⨆ఆ†꤀䘆⼆ ꤀䜆ఆ†䔀✆ ✀䜆䐆ఆ†⠀찆⨆ఆ†㄀✆ ⼀䠆㌆⨆ఆ†⼀✆㐆⨆䜆ఆ†⠀✆㐆⼆ఆ ⠀✆ 㐀䄆✆㤆⨆ఆ†䔀✆ 䠀✆ㄆ⼆ ⠀䜆㐆⨆ఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆⸆ ⠀䔀ⴆ✆㌆䘆ఆఠ 㔀ఆ†㘀㄀⤀ 
ای‌ مردم‌! از جدم‌ پیامبر خدا شنیدم‌ که‌ می‌فرمود: من‌ شهر علم‌ و دانشم‌ و علی‌ (ع‌) دروازه‌ آن‌ است‌، آیا از غیر دروازه‌ وارد شهر می‌شوند؟ (امالی‌ صدوق‌، ص‌ 207) ਀㐀⸆㔆찆ఆ†⠀䜆ఆ†✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†ⴀ 㤀䐆찆䜆ఆ†✀䐆㌆䐆✆䔆ఆ†ⴀ 㤀ㄆ㘆ఆ†꤀ㄆ⼆㨆 ✀찆ఆ†縀㌆ㄆ 縀찆✆䔆⠆ㄆ ⸀⼆✆ 蘀ㄆ✆ 䔀✆ ✀㈆ 䔀ㄆ꼆ఆ†✀꤆ㄆ✆䜆ఆ†⼀✆ㄆ찆䔆ఆ†䠀 ∀䘆ఆ†㄀✆ ⼀䠆㌆⨆ఆ†䘀⼆✆ㄆ찆䔆ఆἠ ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 蘀䠆䘆ఆ†㐀䔆✆ ∀⸆ㄆ⨆ఆ†⸀䠆⼆ ㄀✆ ⸀ㄆ✆⠆ఆ†䠀 ⼀䘆찆✆찆⨆✆䘆ఆ†㄀✆ ∀⠆✆⼆ ꤀ㄆ⼆䜆ఆ✠찆⼆ఆ ⠀䘆✆⠆ㄆ✆찆䘆ఆ†✀䘆⨆䈆✆䐆ఆ†✀㈆ 㤀䔆ㄆ✆䘆ఆ†䠀 ∀⠆✆⼆✆䘆찆ఆ†⠀䜆ఆ†⸀ㄆ✆⠆찆ఆ†䠀 䠀찆ㄆ✆䘆찆ఆ†㄀✆ ⼀䠆㌆⨆ఆ†䘀⼆✆ㄆ찆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㐀㐀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀　⤀ 
سوگند به‌ خداوند! هر کس‌ ما را دوست‌ داشته‌ باشد، اگر چه‌ در دورترین‌ نقاط مانند دیلم‌ اسیر باشد، دوستی‌ ما برای‌ او مفید است‌. همانا محبت‌ ما گناهان‌ فرزندان‌ آدم‌ را از بین‌ می‌برد، همانطور که‌ باد برگ‌ درختان‌ را می‌ریزد. (بحار الانوار، ج‌ 44، ص‌ 24) ਀ ⠀찆㐆⨆ㄆ ✀䜆䐆ఆ†꤀䠆䄆䜆ఆ†⠀䜆ఆ†䔀㤆✆䠆찆䜆ఆ†䘀䠆㐆⨆䘆⼆㨆 䔀✆ ⠀✆ ⨀䠆 䜀㌆⨆찆䔆ఆఠ ✀꼆ㄆ 䔀찆ఆ⸠䠆✆䜆찆ఆ†䔀✆ ⴀ㌆䘆ఆ†⠀㤀ఆ⤠ ㄀✆ ⼀㌆⨆꼆찆ㄆ 䔀찆ఆꤠ䘆찆䔆ఆ†䠀 縀찆㐆ఆ†⨀䠆 䔀찆ఆ䄠ㄆ㌆⨆찆䔆ఆ⸠ ⠀㤆⼆ ⸀찆䔆䜆ఆ†✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†⠀㤀ఆ⤠ ㄀✆ 㨀✆ㄆ⨆ఆ†꤀ㄆ⼆䜆ఆ†䠀 ∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㄀✆ 䔀Ⰶㄆ䠆ⴆఆ†꤀ㄆ⼆䘆⼆⸆ 
پس‌ امام‌حسن‌ (ع‌) به‌ معاویه‌ نوشت‌: همانا این‌ امر (حکومت‌) و جانشینی‌ پیامبر از آن‌ من‌ و اهل‌ بیت‌ من‌ است‌ و برای‌ تو و اهل‌ بیت‌ تو حرام‌ است‌، من‌ این‌ مطلب‌ را از رسول‌ خدا شنیدم‌. ਀㌀䠆꼆䘆⼆ ⠀䜆ఆ†⸀⼆✆䠆䘆⼆ఆ ✀꼆ㄆ 찀✆ㄆ✆䘆찆ఆ†㐀꤆찆⠆✆ 䠀 ∀꼆✆䜆ఆ†⠀䜆ఆ†ⴀ䈆ఆ†⸀䠆찆㐆ఆ†䔀찆ఆ찠✆䄆⨆䔆ఆఠ ⨀㌆䐆찆䔆ఆ†⨀䠆 䘀䔆찆ఆ㐠⼆䔆ఆ†䠀 ∀䘆蘆䜆ఆ†㄀✆ 䔀찆ఆ⸠䠆✆㌆⨆찆ఆ†⠀䜆ఆ†⨀䠆 䘀䔆찆ఆ⼠✆⼆䔆ఆ⸠ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㐀㐀ఀ 㔀ఆ†㐀㔀⤀ 
اگر همه‌ دنیا را تبدیل‌ به‌ یک‌ لقمه‌ غذا کنم‌ و به‌ انسانی‌ که‌ خدا را از روی‌ خلوص‌ عبادت‌ می‌کند بخورانم‌، باز احساس‌ می‌کنم‌ که‌ در حق‌ او کوتاهی‌ کرده‌ام‌. ਀䠀 ✀꼆ㄆ ✀㈆ ✀㌆⨆䄆✆⼆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆䘆ఆ†꤀✆䄆ㄆ ✀㈆ ⼀䘆찆✆ Ⰰ䐆䠆꼆찆ㄆ찆ఆ†꤀䘆䔆ఆ†⨀✆ ⠀䜆ఆ†∀䘆ఆఠ✠䘆⼆✆㈆䜆ఆ†꤀䜆ఆ†Ⰰ✆䘆㐆ఆ†✀㈆ 㐀⼆⨆ఆ†꼀ㄆ㌆䘆꼆찆ఆ†䠀 ⨀㐆䘆꼆찆ఆ†⠀䜆ఆ†䐀⠆ఆ†⠀ㄆ㌆⼆ఆ ∀䘆꼆✆䜆ఆ†Ⰰㄆ㤆䜆ఆ✠찆ఆ†∀⠆ఆ†⠀䜆ఆ†✀䠆 ⠀⼆䜆䔆ఆఠ ⸀䠆⼆ ㄀✆ ✀㌆ㄆ✆䄆꤆✆ㄆ 䔀찆ఆ縠䘆⼆✆ㄆ䔆ఆ⸠ ⠀⨀䘆⠆찆䜆ఆ†✀䐆⸆䠆✆㜆ㄆ 䠀 䘀㈆䜆⤆ఆ†✀䐆䘆䠆✆㜆ㄆ ⠀䔀Ⰶ䔆䠆㤆䜆ఆ†䠀ㄆ✆䔆ఆ⤠ ఀ Ⰰఆ†㄀ఀ 㔀ఆ†㌀㔀　⤀ 
والاترین‌ مقام‌ نزد خداوند، از آن‌ کسی‌ است‌ که‌ بیشتر از همه‌ به‌ حقوق‌ مردم‌ آشنا باشد و در ادای‌ آن‌ حقوق‌، بیشتر از همه‌ کوشا باشد. و کسی‌ که‌ در برابر برادران‌ دینی‌ خود تواضع‌ کند، خداوند او را از صدیقین‌ و شیعیان‌ امیرالمؤمنین‌ - علیه‌ السلام‌ - قرار می‌دهد. (حیاة‌ امام‌ حسن‌ بن‌ علی‌، ج‌ 1، ص‌ 319) ਀縀찆✆䔆⠆ㄆ ⸀⼆✆ ⠀㔀ఆ⤠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 䜀찆蘆ఆ†⠀䘆⼆䜆ఆ✠찆ఆ†ⴀ䈆찆䈆⨆✆ 䔀␆䔆䘆ఆ†䘀찆㌆⨆ఆ†䔀꼆ㄆ ✀찆䘆꤆䜆ఆ†䘀䄆㌆ఆ†⸀䠆⼆ ㄀✆ 㐀⼆찆⼆⨆ㄆ ✀㈆ 䔀ⴆ✆㌆⠆䜆ఆ†⠀찆䘆ఆ†⼀䠆 㐀ㄆ찆꤆ఆ†䠀 찀✆ 䔀ⴆ✆㌆⠆䜆ఆ†䔀䠆䐆✆ ✀㈆ ⠀䘆⼆䜆ఆ†⸀䠆⼆ 䔀䠆ㄆ⼆ 䔀ⴆ✆㌆⠆䜆ఆ†䈀ㄆ✆ㄆ ⼀䜆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀　ఀ 㔀ఆ†㜀㈀⤀ 
پیامبر خدا (ص‌) فرموده‌ است‌: یکی‌ از موجبات‌ آمرزش‌ گناهان‌، مسرور کردن‌ برادران‌ دینی‌ است‌. (مجمع‌ الزوائد و منبع‌ الفوائد، ج‌ 8، ص‌ 193) ਀⼀䘆찆✆ 䔀ⴆ䐆ఆ†꼀ㄆ䄆⨆✆ㄆ찆ఆ†䠀 ∀㈆䔆✆찆㐆ఆ†✀㌆⨆ఆ†䠀 䜀ㄆ 蘀䜆ఆ†⼀ㄆ ∀䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†㄀䠆 ⠀䜆ఆ†㈀䠆✆䐆ఆ†䠀 䘀✆⠆䠆⼆찆ఆ†䔀찆ఆ⠠✆㐆⼆ఆ 䠀 ⸀⼆✆䠆䘆⼆ 䔀✆ ㄀✆ ✀㈆ ✀ⴆ䠆✆䐆ఆ†⼀䘆찆✆ ∀꼆✆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆䜆ఆ†✀㌆⨆ఆ†⨀✆ 㤀⠆ㄆ⨆ఆ†꼀찆ㄆ찆䔆ఆఠ 䠀 ⠀䜆ఆ†䔀✆ 䠀㤆⼆䜆ఆ†㤀〆✆⠆ఆ†⼀✆⼆䜆ఆ†⨀✆ ⠀㤆⼆ ✀㈆ ∀䘆ఆఠ ⴀⰆ⨆찆ఆ†⠀ㄆ ⸀⼆✆ 䘀⼆✆㐆⨆䜆ఆ†⠀✆㐆찆䔆ఆ⸠ 縀㌆ఆ†⼀ㄆ ✀찆䘆ఆ†⼀䘆찆✆찆ఆ†䄀✆䘆찆ఆ†㈀䜆⼆ ⠀䠆ㄆ㈆찆⼆ 䠀 ⠀䜆ఆ†∀䘆蘆䜆ఆ†⠀✆䈆찆ఆ†䠀 縀✆찆⼆✆ㄆ ✀㌆⨆ఆ†㄀㨆⠆⨆ఆ†⼀✆㐆⨆䜆ఆ†⠀✆㐆찆⼆ 䠀 ⼀ㄆ ⸀䄆✆ 䠀 ∀㐆꤆✆ㄆ ✀㈆ ⸀⼆✆ ⠀⨆ㄆ㌆찆⼆⸆ ⠀⨀䠆ⴆ찆⼆ 㔀⼆䠆䈆ఆఠ 㔀ఆ†㌀㜀㠀⤀ 
هنگامی‌ که‌ مستحبات‌ به‌ واجبات‌ ضرر برسانند، آن‌ها را ترک‌ کنید. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 236) ਀ ㌀䜆ఆ†蘀찆㈆ 䔀ㄆ⼆䔆ఆ†㄀✆ 䜀䐆✆꤆ఆ†䔀찆ఆꤠ䘆⼆㨆 ⨀꤆⠆ㄆఆ ⴀㄆ㔆ఆ†䠀 ⴀ㌆⼆⸆ 蘀䠆䘆ఆ†⨀꤆⠆ㄆ ⼀찆䘆ఆ†✀䘆㌆✆䘆ఆ†㄀✆ ✀㈆ ⠀찆䘆ఆ†䔀찆ఆ⠠ㄆ⼆ 䠀 㐀찆㜆✆䘆ఆ†䜀䔆ఆ†⠀䜆ఆ†䠀✆㌆㜆䜆ఆ†⨀꤆⠆ㄆ 䔀䐆㤆䠆䘆ఆ†䠀 䔀䘆䄆䠆ㄆ 㐀⼆ఆ 䠀 ⴀㄆ㔆ఆ†⼀㐆䔆䘆ఆ†䘀䄆㌆ఆ†✀䘆㌆✆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†䠀 ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†∀⼆䔆ఆ†⠀䜆ఆ†㌀⠆⠆ఆ†ⴀㄆ㔆ఆ†✀㈆ ⠀䜆㐆⨆ఆ†㄀✆䘆⼆䜆ఆ†㐀⼆ఆ 䠀 ⴀ㌆⼆ ㄀✆䜆⠆ㄆ ⠀⼆찆ఆ†䠀 ⠀⼆⠆⸆⨆찆ఆ†✀㌆⨆ఆ†䠀 ⠀䜆ఆ†㌀⠆⠆ఆ†ⴀ㌆⼆ 䈀✆⠆찆䐆ఆ†⠀ㄆ✆⼆ㄆ㐆ఆ†䜀✆⠆찆䐆ఆ†㄀✆ ꤀㐆⨆ఆ⸠ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㄀⤀ 
علم‌ و دانش‌ خود را به‌ مردم‌ یاد بده‌ و علم‌ دیگران‌ را یاد بگیر تا بدین‌ وسیله‌ هم‌ علم‌ خود را محکم‌ و استوار کنی‌ و هم‌ آنچه‌ نمی‌دانی‌ بیاموزی‌. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 111) ਀䄀䈆㜆 ⠀䜆ఆ†⼀찆⼆✆ㄆ ꤀㌆찆ఆ†⠀ㄆ䠆 ꤀䜆ఆ†찀✆ ⠀䜆ఆ†㤀㜆✆ 䠀 ⠀⸆㐆㐆ఆ†✀䠆 ✀䔆찆⼆䠆✆ㄆ ⠀✆㐆찆ఆ†䠀 ✀㈆ 䈀⼆ㄆ⨆ఆ†✀䠆 ⠀⨆ㄆ㌆찆ఆఠ 찀✆ ✀㈆ 㤀䐆䔆ఆ†✀䠆 ✀㌆⨆䄆✆⼆䜆ఆ†꤀䘆찆ఆఠ 찀✆ ⠀䜆ఆ†⠀ㄆ꤆⨆ఆ†⼀㤆✆찆ఆ†✀䠆 ✀䔆찆⼆䠆✆ㄆ ⠀✆㐆찆ఆఠ 䠀 찀✆ ✀㈆ ⸀䠆찆㐆✆䘆ఆ†⨀䠆 ⠀✆㐆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㄀⤀ 
ظالمی‌ شبیه‌تر از حسود به‌ مظلوم‌ ندیده‌ام‌. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 111) ਀∀䘆蘆䜆ఆ†✀㈆ ✀䔆䠆ㄆ ⼀䘆찆䠆찆ఆ†㄀✆ ꤀䜆ఆ†㜀䐆⠆ఆ†꤀ㄆ⼆찆ఆ†䠀䐆찆ఆ†⠀䜆ఆ†⼀㌆⨆ఆ†䘀찆✆䠆ㄆ⼆찆ఆఠ 䄀ㄆ✆䔆䠆㐆ఆ†꤀䘆ఆ⸠ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㄀⤀ 
هر کس‌ را که‌ خداوند توفیق‌ دعا کردن‌ بدهد، باب‌ اجابت‌ را برایش‌ باز می‌کند و هر کس‌ را که‌ توفیق‌ طاعت‌ و عبادت‌ دهد، باب‌ قبول‌ را برایش‌ باز می‌کند و هر کس‌ را که‌ توفیق‌ شکرگزاری‌ دهد، باب‌ افزایش‌ نعمتها را برایش‌ باز می‌کند. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 113) ਀⠀䜆ఆ†✀䔆✆䔆ఆ†䔀Ⰶ⨆⠆찆ఆ†ⴀ 㤀䐆찆䜆ఆ†✀䐆㌆䐆✆䔆ఆ†ⴀ 㤀ㄆ㘆ఆ†㐀⼆㨆 ✀찆ఆ†縀㌆ㄆ 縀찆✆䔆⠆ㄆ ⸀⼆✆ ⼀ㄆ 蘀䜆ఆ†ⴀ✆䐆찆ఆ†䜀㌆⨆찆ఆἠ 
فرمود: خدایی‌ دارم‌ که‌ بر من‌ مسلط است‌، و آتش‌ جهنم‌ در پیش‌ روی‌ من‌ است‌، و مرگ‌ مرا می‌خواند، و حساب‌ آخرت‌ مرا احاطه‌ کرده‌ است‌، و در قید و بند اعمالم‌ هستم‌، نمی‌توانم‌ آنچه‌ را که‌ دوست‌ دارم‌ به‌ دست‌ آورم‌ و آنچه‌ را دوست‌ ندارم‌ از خود دور کنم‌ چون‌ انجام‌ امور به‌ دست‌ دیگری‌ است‌. ਀✀꼆ㄆ ⠀⸆䠆✆䜆⼆ఆ 䔀ㄆ✆ 㤀〆✆⠆ఆ†䔀찆ఆꤠ䘆⼆ 䠀 ✀꼆ㄆ ⠀⸆䠆✆䜆⼆ఆ 䔀ㄆ✆ 䔀찆ఆ⠠⸆㐆⼆⸆ 縀㌆ఆ†꤀⼆✆䔆ఆ†䄀䈆찆ㄆ 䠀 䔀ⴆ⨆✆Ⰶ찆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†䔀ⴆ⨆✆Ⰶఆఠ⨠ㄆ ✀㈆ 䔀䘆ఆ†⠀✆㐆⼆ἆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㌀⤀ 
وعده‌ دادن‌ آفت‌ کرم‌ و بخشش‌ است‌، و چاره‌ آن‌ انجام‌ و اتمام‌ بخشش‌ است‌. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 113) ਀⠀ㄆ✆찆ఆ†䔀Ⰶ✆㈆✆⨆ఆ†⼀ㄆ ⸀㜆✆䜆✆ 䠀 䐀㨆㈆㐆䜆✆ 㤀Ⰶ䐆䜆ఆ†䘀꤆䘆ఆఠ 䠀 ⠀찆䘆ఆ†⸀㜆✆ 䠀 䔀Ⰶ✆㈆✆⨆ఆ†⠀ㄆ✆찆ఆ†㤀〆ㄆ⸆䠆✆䜆찆ఆ†䄀ㄆ㔆⨆찆ఆ†⠀✆䈆찆ఆ†⠀꼆〆✆ㄆ⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㌀⤀ 
مصیبتها و ناملایمات‌ کلیدهای‌ پاداش‌ و ثواب‌ هستند. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 113) ਀䘀㤆䔆⨆ఆఠ ✀䔆⨆ⴆ✆䘆ఆ†䠀 ∀㈆䔆✆찆㐆ఆ†✀䐆䜆찆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ 縀㌆ఆ†✀꼆ㄆ 㐀꤆ㄆ ꤀ㄆ⼆찆ఆఠ 䘀㤆䔆⨆ఆ†✀㌆⨆ఆ†䠀 ✀꼆ㄆ 䘀✆㌆縆✆㌆찆ఆ†꤀ㄆ⼆찆ఆఠ ⠀䜆ఆ†㨀㘆⠆ఆ†䠀 ⸀㐆䔆ఆ†✀䐆䜆찆ఆ†⨀⠆⼆찆䐆ఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㌀⤀ 
از بهره‌ زبانت‌ همان‌ مقدار برای‌ تو کفایت‌ می‌کند که‌ راه‌ هدایتت‌ را از گمراهی‌ روشن‌ کند. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 114) ਀✀㈆ ⨀䄆꤆ㄆ 䠀 ⨀㤆䈆䐆ఆ†㨀✆䄆䐆ఆ†䘀㐆䠆찆⼆ఆ ㈀찆ㄆ✆ ⨀䄆꤆ㄆ ⴀ찆✆⨆ఆ†⠀⸆㐆ఆ†䈀䐆⠆ఆ†∀꼆✆䜆ఆ†䠀 ꤀䐆찆⼆ ⼀ㄆ䜆✆찆ఆ†ⴀ꤆䔆⨆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㔀⤀ 
ای‌ پسر آدم‌، از زمانی‌ که‌ از مادر زاییده‌ شدی‌ مشغول‌ نابود کردن‌ عمر خود بوده‌ای‌، پس‌ از باقی‌مانده‌ عمر خود برای‌ آینده‌ (عالم‌ آخرت‌) ذخیره‌ کن‌، به‌ درستی‌ که‌ مؤمن‌ از این‌ دنیا زاد و توشه‌ برمی‌گیرد و کافر خوشگذارنی‌ می‌کند. ਀䠀 ⠀㤆⼆ ✀찆䘆ఆ†∀찆䜆ఆ†㄀✆ ⨀䐆✆䠆⨆ఆ†䄀ㄆ䔆䠆⼆䘆⼆㨆 ∀ 䠀 ㈀✆⼆ 䠀 ⨀䠆㐆䜆ఆ†⠀ㄆ꼆찆ㄆ찆⼆ఆ ⠀䜆ఆ†⼀ㄆ㌆⨆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⠀䜆⨆ㄆ찆䘆ఆ†⨀䠆㐆䜆ఆ†⨀䈆䠆찆ఆ†✀㌆⨆ఆ†∀⸀ ⠀꤀㐆䄆ఆ†✀䐆㨆䔆䜆ఆఠ Ⰰఆ†㄀ఀ 㔀ఆ†㔀㜀㈀⤀ 
آماده‌ سفر آخرت‌ شو و قبل‌ از فرارسیدن‌ مرگ‌ زاد و توشه‌ خود را فراهم‌ کن‌، و بدان‌ که‌ تو در حالی‌ دنیا را می‌طلبی‌ که‌ مرگ‌، تو را می‌طلبد، و امروز غم‌ و اندوه‌ فردا را نداشته‌ باش‌، و بدان‌ که‌ هر چه‌ از مال‌ دنیا بیشتر از غذا و خوراک‌ خود به‌ دست‌ آوردی‌ در حقیقت‌ آن‌ را برای‌ دیگران‌ ذخیره‌ کرده‌ای‌، و بدان‌ که‌ اموال‌ حلال‌ دنیا مورد محاسبه‌ قرار خواهد گرفت‌ و اموال‌ حرام‌ دنیا عقاب‌ و مجازات‌ دارد و در اموال‌ شبه‌ناک‌ و مشکوک‌ سرزنش‌ هست‌. ਀縀㌆ఆ†⼀䘆찆✆ ㄀✆ 䔀✆䘆䘆⼆ 䔀ㄆ⼆✆ㄆ찆ఆ†䄀ㄆ㘆ఆ†꤀䘆ఆ†䠀 ∀䘆ఆ†䔀䈆⼆✆ㄆ ✀㈆ ∀䘆ఆ†⠀ㄆ꼆찆ㄆ ꤀䜆ఆ†⨀䠆 ㄀✆ ꤀䄆✆찆⨆ఆ†꤀䘆⼆ఆ 縀㌆ఆ†✀꼆ㄆ ⴀ䐆✆䐆ఆ†⠀✆㐆⼆ ⨀䠆 ㈀䜆⼆ 䠀ㄆ㈆찆⼆䜆ఆ✠찆ఆ†䠀 ✀꼆ㄆ ⴀㄆ✆䔆ఆ†⠀✆㐆⼆ 꼀䘆✆䜆찆ఆ†䔀ㄆ⨆꤆⠆ఆ†䘀㐆⼆䜆ఆ✠찆ఆ†蘀䠆䘆ఆ†⠀䜆ఆ†䔀䈆⼆✆ㄆ ✀㘆㜆ㄆ✆ㄆ 䠀 䘀✆蘆✆ㄆ찆ఆ†✀㌆⨆䄆✆⼆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆䜆ఆ✠찆ఆ†∀䘆蘆䘆✆䘆ఆ†꤀䜆ఆ†✀㈆ 䔀ㄆ⼆✆ㄆ ⠀䜆ఆ†䜀䘆꼆✆䔆ఆ†䘀✆蘆✆ㄆ찆ఆ†✀㌆⨆䄆✆⼆䜆ఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆ఆ 䠀 ✀꼆ㄆ ⼀ㄆ ∀䘆ఆ†㤀⨆✆⠆ఆ†䠀 ㌀ㄆ㈆䘆㐆ఆ†⠀✆㐆⼆ఆ ㌀ㄆ㈆䘆㐆찆ఆ†꤀䔆ఆ†䠀 ∀㌆✆䘆ఆ†⸀䠆✆䜆⼆ ⠀䠆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆఠ 㐀㐀ఀ 㔀ఆ†㄀㌀㤀⤀ 
برای‌ دنیایت‌ آنچنان‌ رفتار کن‌ که‌ گویا برای‌ همیشه‌ زنده‌ای‌، و برای‌ آخرتت‌ چنان‌ رفتار کن‌ که‌ گویا فردا خواهی‌ مرد. (بحار الانوار، ج‌، 44، ص‌ 139) ਀✀꼆ㄆ ⠀䜆ఆ†⸀✆㜆ㄆ 䘀찆✆㈆찆ఆ†䔀Ⰶ⠆䠆ㄆ 㐀⼆찆ఆ†⠀✆ 䔀ㄆ⼆찆ఆ†⼀䠆㌆⨆ఆ†䠀 䜀䔆䘆㐆찆䘆ఆ†㐀䠆찆ఆఠ 縀㌆ఆ†⠀✆ ꤀㌆찆ఆ†⼀䠆㌆⨆ఆ†㐀䠆 ꤀䜆ఆ†䠀䈆⨆찆ఆ†⠀✆ ✀䠆 䜀䔆䘆㐆찆䘆찆ఆ†䔀찆ఆꤠ䘆찆ఆఠ 䔀䠆Ⰶ⠆ఆ†㈀찆䘆⨆ఆ†⨀䠆 ⠀✆㐆⼆ 䠀 䜀䘆꼆✆䔆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⠀䜆ఆ†✀䠆 ⸀⼆䔆⨆찆ఆ†꤀ㄆ⼆찆ఆఠ ✀㈆ ⨀䠆 ⴀ䔆✆찆⨆ఆ†꤀䘆⼆ 䠀 䜀䘆꼆✆䔆찆ఆ†꤀䜆ఆ†✀㈆ ✀䠆 ⼀ㄆ ⸀䠆✆㌆⨆ఆ†꤀䔆꤆ఆ†꤀ㄆ⼆찆ఆఠ ⨀䠆 ㄀✆ 찀✆ㄆ찆ఆ†꤀䘆⼆ 䠀 ✀꼆ㄆ ㌀⸆䘆찆ఆ†꼀䄆⨆찆ఆఠ ㌀⸆䘆ఆ†⨀䠆 ㄀✆ ⨀㔆⼆찆䈆ఆ†꤀䘆⼆ 䠀 ✀꼆ㄆ ⴀ䔆䐆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆찆ఆఠ 䜀Ⰶ䠆䔆ఆ†⨀䠆 ㄀✆ 䈀䠆⨆ఆ†⠀⸆㐆⼆ 䠀 ✀꼆ㄆ 蘀찆㈆찆ఆ†㜀䐆⠆ఆ†꤀ㄆ⼆찆ఆఠ ⨀䠆 ㄀✆ 찀✆ㄆ찆ఆ†꤀䘆⼆ 䠀 ✀꼆ㄆ 䘀䈆㔆찆ఆ†✀㈆ ⨀䠆 ∀㐆꤆✆ㄆ 㐀⼆ఆ ∀䘆ఆ†㄀✆ ⠀縆䠆㐆✆䘆⼆ 䠀 ✀꼆ㄆ 䘀찆꤆찆ఆ†✀㈆ ⨀䠆 ⼀찆⼆ఆ ∀䘆ఆ†㄀✆ ⠀䜆ఆ†ⴀ㌆✆⠆ఆ†∀䠆ㄆ⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㐀㐀ఀ 㔀ఆ†㄀㌀㤀⤀ 
هر کس‌ قرآن‌ بخواند، یک‌ دعای‌ مستجاب‌ برای‌ او می‌باشد که‌ یا فورا اجابت‌ می‌شود و یا با تأخیر. (بحار الانوار، ج‌ 92، ص‌ 204) ਀✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†⠀㤀ఆ⤠ 㨀 縀찆✆䔆⠆ㄆ ⸀⼆✆ 䄀ㄆ䔆䠆⼆䜆ఆ†✀㌆⨆ఆ㨠 䜀ㄆ ꤀㌆ఆ†∀찆⤆ఆ†✀䐆꤆ㄆ㌆찆ఆ†㄀✆ ⠀㤆⼆ ✀㈆ 䘀䔆✆㈆ 䠀✆Ⰶ⠆ఆ†⠀⸆䠆✆䘆⼆ఆ ⨀✆ 䘀䔆✆㈆ ⠀㤆⼆ ⼀ㄆ 縀䘆✆䜆ఆ†䠀 ⴀ䄆✆㜆⨆ఆ†⸀⼆✆㌆⨆ఆ⸠ ⠀䔀Ⰶ䔆㤆ఆ†✀䐆㈆䠆✆☆⼆ 䠀 䔀䘆⠆㤆ఆ†✀䐆䄆䠆✆☆⼆ఆ Ⰰఆ†㄀　ఀ 㔀ఆ†㄀　㈀⤀ 
هر روزه‌داری‌ هنگام‌ افطار یک‌ دعای‌ اجابت‌ شده‌ دارد. پس‌ در اولین‌ لقمه‌ افطار بگو: به‌ نام‌ خدا، ای‌ خدایی‌ که‌ آمرزش‌ تو فراگیر و وسیع‌ است‌، مرا ببخش‌. (اقبال‌ الاعمال‌، ص‌ 116) ਀✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†⠀㤀ఆ⤠ 㨀 縀찆✆䔆⠆ㄆ ⸀⼆✆ 䄀ㄆ䔆䠆⼆䜆ఆ†✀㌆⨆ఆ㨠 ꤀㌆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⠀㤆⼆ ✀㈆ ⸀䠆✆䘆⼆䘆ఆ†䘀䔆✆㈆ 㔀⠆ⴆఆ†⼀ㄆ 䜀䔆✆䘆ఆ†䔀ⴆ䐆ఆ†⠀䘆㐆찆䘆⼆ 䠀 䔀㐆㨆䠆䐆ఆ†　꤆ㄆ ⸀⼆✆ 㐀䠆⼆ ⨀✆ ⸀䠆ㄆ㐆찆⼆ 㜀䐆䠆㤆ఆ†꤀䘆⼆ఆ ⠀ㄆ✆찆ఆ†✀䠆 縀ㄆ⼆䜆ఆ†䠀 䔀✆䘆㤆찆ఆ†✀㈆ ∀⨆㐆ఆ†㤀〆✆⠆ఆ†✀䐆䜆찆ఆ†⸀䠆✆䜆⼆ ⠀䠆⼆⸆ ⠀⨀찆㌆찆ㄆ ✀䐆䔆㜆✆䐆⠆ఆఠ 㔀ఆ†㌀㔀　⤀ 
به‌ درستی‌ که‌ هر کس‌ طالب‌ عبادت‌ باشد، خود را برای‌ آن‌ آراسته‌ و پاک‌ می‌کند. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 236) ਀㌀㈆✆䠆✆ㄆ 䔀ㄆ⼆ ㄀䠆㈆䜆ఆ⼠✆ㄆ ✀찆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†㄀찆㐆㐆ఆ†㄀✆ ㄀䘆꼆ఆ†꤀ㄆ⼆䜆ఆ†䠀 䐀⠆✆㌆㐆ఆ†㄀✆ ⸀䠆㐆⠆䠆 ꤀䘆⼆ఆ 䠀 ㌀㈆✆䠆✆ㄆ ㈀䘆ఆ†㄀䠆㈆䜆ఆ⼠✆ㄆ ✀찆䘆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†䔀䠆찆ఆ†㌀ㄆ㐆ఆ†㄀✆ 㐀✆䘆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆䜆ఆ†䠀 䐀⠆✆㌆㐆ఆ†㄀✆ ⸀䠆㐆⠆䠆 ꤀䘆⼆ ⠀✀䐆⸆㔆✆䐆ఆఠ 㔀ఆ†㘀㄀⤀ 
از پدرم‌ شنیدم‌ که‌ پیامبر خدا فرموده‌ است‌: هر کس‌ در قضای‌ حاجت‌ برادر دینی‌ خود کوشش‌ کند، مانند این‌ است‌ که‌ نه‌ هزار سال‌ خدا را عبادت‌ کرده‌ باشد در حالی‌ که‌ روزها روزه‌ و شبها مشغول‌ عبادت‌ باشد. (الفقیه‌، ج‌ 2، ص‌ 189) ਀㈀꤆✆⨆ఆ†⼀✆⼆䘆ఆ†䜀ㄆ꼆㈆ 䔀䠆Ⰶ⠆ఆ†꤀䔆ఆ†㐀⼆䘆ఆ†䔀✆䐆ఆ†䘀䔆찆ఆ㐠䠆⼆⸆ ⠀⼀㤆✆☆䔆ఆ†✀䐆✆㌆䐆✆䔆ఆఠ Ⰰఆ†㄀ఀ 㔀ఆ†㈀㐀㘀 ⴀ ㈀㘀㐀⤀ 
از پروردگارم‌ شرم‌ می‌کنم‌ از اینکه‌ ملاقات‌ کنم‌ او را و حال‌ آنکه‌ من‌ پیاده‌ به‌ زیارت‌ خانه‌ او نرفته‌ باشم‌. (حلیة‌ الاولیاء، ج‌ 2، ص‌ 37) ਀⠀䜆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㤀ㄆ㘆ఆ†㐀⼆ 蘀ㄆ✆ 㐀䔆✆ 䜀ㄆ꼆㈆ 䘀찆✆㈆䔆䘆⼆찆ఆ†㄀✆ 䘀✆✆䔆찆⼆ ⠀ㄆ 䘀䔆찆ఆ꼠ㄆ⼆✆䘆찆⼆ఆ ✀꼆ㄆ 蘀䜆ఆ†㌀䠆✆ㄆ ⠀ㄆ 㐀⨆ㄆ ⠀✆㐆찆⼆ἆ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ⸀䠆⼆ 䔀䘆ఆ†䜀䔆ఆ†䔀ⴆ⨆✆Ⰶఆ†䠀 䘀찆✆㈆䔆䘆⼆ ⼀ㄆ꼆✆䜆ఆ†⸀⼆✆䠆䘆⼆ 䜀㌆⨆䔆ఆ†䠀 ⼀䠆㌆⨆ఆ†⼀✆ㄆ䔆ఆ†꤀䜆ఆ†⸀⼆✆䠆䘆⼆ 䔀ㄆ✆ 䔀ⴆㄆ䠆䔆ఆ†䘀꼆ㄆ⼆✆䘆⼆ 䠀 㐀ㄆ䔆ఆ†⼀✆ㄆ䔆ఆ†⼀ㄆ ⴀ✆䐆찆ఆ†꤀䜆ఆ†䘀찆✆㈆䔆䘆⼆ 䜀㌆⨆䔆ఆఠ 䘀찆✆㈆䔆䘆⼆✆䘆ఆ†㄀✆ 䘀✆✆䔆찆⼆ ꤀䘆䔆ఆ⸠ 
عادت‌ خداوند این‌ است‌ که‌ نعمتهایش‌ را بر من‌ ارزانی‌ بدارد و عادت‌ من‌ هم‌ این‌ است‌ که‌ نعمتهایش‌ را به‌ بندگانش‌ عطا کنم‌، و می‌ترسم‌ که‌ اگر از این‌ عادت‌ خود دست‌ بردارم‌ خداوند هم‌ دست‌ از عادت‌ خود بردارد. (نور الابصار، ص‌ 123 - کنز المدفون‌، ص‌ 434) ਀䠀䈆⨆찆ఆ†찀꤆찆ఆ†✀㈆ 㐀䔆✆ ⼀䠆㌆⨆㐆ఆ†㄀✆ 䔀䐆✆䈆✆⨆ఆ†䔀찆ఆꤠ䘆⼆ఆ ⠀✆찆⼆ Ⰰ✆찆ఆ†䘀䠆ㄆ ⼀ㄆ 縀찆㐆✆䘆찆ఆ†✀䠆 ㄀✆ ⠀⠆䠆㌆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀　⤀ 
آنکس‌ که‌ مرگش‌ فرا رسیده‌، مهلت‌ می‌طلبد تا گذشته‌ را جبران‌ کند و آنکس‌ که‌ مرگش‌ فرا نرسیده‌ و برای‌ عمل‌ صالح‌ فرصت‌ دارد، امروز و فردا می‌کند. (تحف‌ العقول‌، ص‌ 236) ਀✀찆ఆ†꤀㌆✆䘆찆ఆ†꤀䜆ఆ†✀䜆䐆ఆ†⸀䠆㐆꼆〆ㄆ✆䘆찆ఆ†䠀 䐀〆✆⨆ఆ†⼀䘆찆✆ 䜀㌆⨆찆⼆ఆ ⠀⼆✆䘆찆⼆ ꤀䜆ఆ†✀찆䘆ఆ†䐀〆✆⨆ఆ†⠀✆䈆찆ఆ†䔀✆䘆⼆䘆찆ఆ†䘀찆㌆⨆ఆఠ 䠀 䔀㨆ㄆ䠆ㄆ 㐀⼆䘆ఆ†⠀䜆ఆ†㌀✆찆䜆ఆ✠찆ఆ†꤀䜆ఆ†㈀䠆✆䐆ఆ†縀〆찆ㄆ ✀㌆⨆ఆఠ ⴀ䔆✆䈆⨆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ ⠀✀㤆䐆✆䔆ఆ†✀䐆⼆찆䘆ఆఠ 㔀ఆ†㈀㐀㄀⤀ 
بیشترین‌ عفو و بخشش‌ کریم‌ وقتی‌ است‌ که‌ خطاکار نتواند برای‌ خطای‌ خود عذری‌ بیاورد. (اعلام‌ الدین‌، ص‌ 297) ਀꤀㌆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⸀⼆✆ ㄀✆ ⠀㐆䘆✆㌆⼆ఆ ✀䠆 ㄀✆ ⼀䠆㌆⨆ఆ†䔀찆ఆ⼠✆ㄆ⼆ 䠀 ꤀㌆찆ఆ†꤀䜆ఆ†⼀䘆찆✆ ㄀✆ ⠀㐆䘆✆㌆⼆ఆ ⼀ㄆ ∀䘆ఆ†㈀䜆⼆ 䔀찆ఆ䠠ㄆ㈆⼆⸆ 䠀 㐀⸆㔆ఆ†䔀␆䔆䘆ఆ†㤀䔆䐆ఆ†䐀䜆䠆 䠀 ⠀찆䜆䠆⼆䜆ఆ†✀䘆Ⰶ✆䔆ఆ†䘀䔆찆ఆ⼠䜆⼆ 䔀꼆ㄆ 䠀䈆⨆찆ఆ†꤀䜆ఆ†㨀✆䄆䐆ఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆ఆ 䠀 䜀䘆꼆✆䔆찆ఆ†꤀䜆ఆ†䔀⨆䠆Ⰶ䜆ఆ†꤀✆ㄆ ⠀찆䜆䠆⼆䜆ఆ†⸀䠆⼆ 㐀⼆ఆ 䔀ⴆ㈆䠆䘆ఆ†䔀찆ఆ꼠ㄆ⼆⼆⸆ ⠀⨀䘆⠆찆䜆ఆ†✀䐆⸆䠆✆㜆ㄆ 䠀 䘀㈆䜆⤆ఆ†✀䐆䘆䠆✆㜆ㄆ ⠀䔀Ⰶ䔆䠆㤆䜆ఆ†䠀ㄆ✆䔆ఆ⤠ ఀ Ⰰఆ†㄀ఀ 㔀ఆ†㔀㈀⤀ 
کسی‌ که‌ بندگی‌ خدا کند، خداوند همه‌ چیز را بنده‌ او می‌کند. (تنبیه‌ الخواطر و نزهة‌ النواطر (مجموعه‌ ورام‌) ، ج‌ 2، ص‌ 108) ਀꤀㌆찆ఆ†꤀䜆ఆ†꤀✆ㄆ䜆✆찆ఆ†䘀찆꤆ఆ†⸀䠆⼆ ㄀✆ 䔀찆ఆ㐠䔆✆ㄆ⼆ఆ ✀ⴆ㌆✆䘆ఆ†䠀 ꤀ㄆ✆䔆⨆㐆ఆ†㄀✆ ✀㈆ ⠀찆䘆ఆ†䔀찆ఆ⠠ㄆ⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㐀ఀ 㔀ఆ†㐀㄀㜀⤀ 
از آن‌ حضرت‌ در باره‌ سکوت‌ سؤال‌ شد، فرمود: سکوت‌ پرده‌ نادانی‌ و زینت‌ آبرو و عزت‌ است‌ و کسی‌ که‌ سکوت‌ می‌کند راحت‌ و آسوده‌، و همنشین‌ او در امان‌ است‌. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 111) ਀䔀ㄆ⼆찆ఆ†✀㈆ ✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†⠀㤀ఆ⤠ ⼀ㄆ⸆䠆✆㌆⨆ఆ†㄀✆䜆䘆䔆✆찆찆ఆ†꤀ㄆ⼆⸆ ✀䔆✆䔆ఆ†⠀㤀ఆ⤠ ⠀䜆ఆ†✀䠆 䄀ㄆ䔆䠆⼆䘆⼆㨆 䔀ㄆ✆ ㌀⨆✆찆㐆ఆ†䘀꤆䘆ఆ†꤀䜆ఆ†䘀㌆⠆⨆ఆ†⠀䜆ఆ†⸀䠆⼆䔆ఆ†✀㈆ 㐀䔆✆ ∀㐆䘆✆⨆ㄆ䔆ఆఠ 䠀 ⼀ㄆ䠆㨆꼆䠆 䜀䔆ఆ†䘀㐆䔆✆ㄆ ꤀䜆ఆ†䘀㠆ㄆ ⼀ㄆ䠆㨆꼆䠆 ⠀찆ఆ✠ㄆ㈆㐆ఆ†✀㌆⨆ఆఠ 䠀 䘀㈆⼆ 䔀䘆ఆ†㨀찆⠆⨆ఆ†䜀찆蘆ఆ†꤀㌆ఆ†㄀✆ 䘀꤆䘆ఆ⸠ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀　㤀⤀ 
ای‌ پسر آدم‌ از اعمال‌ حرام‌ دوری‌ کن‌ تا شخص‌ عابدی‌ باشی‌، و به‌ آنچه‌ خداوند روزی‌ تو کرده‌ خوشنود و راضی‌ باش‌ تا بی‌نیاز باشی‌، و حق‌ همسایگی‌ را در باره‌ همسایه‌ات‌ مراعات‌ کن‌ تا مسلمان‌ باشی‌، و آنچنان‌ با مردم‌ رفتار کن‌ که‌ دوست‌ داری‌ با تو رفتار شود تا شخص‌ عادلی‌ باشی‌. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 112) ਀✀㈆ ∀䘆ఆ†ⴀ㘆ㄆ⨆ఆ†㌀␆✆䐆ఆ†㐀⼆ ㈀䘆⼆꼆찆ఆ†蘀䜆ఆ†꤀㌆찆ఆ†✀㈆ 䜀䔆䜆ఆ†⠀䜆⨆ㄆ ✀㌆⨆ఆἠ 䄀ㄆ䔆䠆⼆㨆 ꤀㌆찆ఆ†꤀䜆ఆ†䔀ㄆ⼆䔆ఆ†㄀✆ ⼀ㄆ ㈀䘆⼆꼆찆ఆ†⸀䠆⼆ 㐀ㄆ찆꤆ఆ†꤀䘆⼆⸆ ⠀⨀✆ㄆ찆⸆ఆ†찀㤆䈆䠆⠆찆ఆఠ Ⰰఆ†㈀ఀ 㔀ఆ†㈀㄀㔀⤀ 
دست‌ نیافتن‌ به‌ نیازمندیها بهتر از درخواست‌ آن‌ از نااهلان‌ است‌. (تاریخ‌ یعقوبی‌، ج‌ 2، ص‌ 215) ਀⠀⼆✆⸆䐆✆䈆찆ఆ†⠀⼆⨆ㄆ ✀㈆ ⠀䐆✆ 䠀 䔀㔆찆⠆⨆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ ⠀⨀✆ㄆ찆⸆ఆ†찀㤆䈆䠆⠆찆ఆఠ Ⰰఆ†㈀ఀ 㔀ఆ†㈀㄀㔀⤀ 
ای‌ اهل‌ کوفه‌ بدانید که‌ صبر و شکیبایی‌ زینت‌ است‌، و وفای‌ به‌ عهد جوانمردی‌ است‌، و عجله‌ و شتابزدگی‌ کم‌خردی‌ است‌، و کم‌خردی‌ ضعف‌ است‌، و همنشینی‌ با فرومایگان‌ موجب‌ ننگ‌ و رسوایی‌ است‌، و رفت‌ و آمد با هرزگان‌ و گناهکاران‌ موجب‌ شک‌ و بدگمانی‌ است‌. (ترجمة‌ الامام‌ الحسن‌، ص‌ 167) ਀ 䔀✆ ⨀Ⰶㄆ⠆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆찆䔆ఆ†䠀 ⨀Ⰶㄆ⠆䜆ఆ†꤀䘆䘆⼆꼆✆䘆ఆ†䘀찆㈆ ⨀Ⰶㄆ⠆䜆ఆ†꤀ㄆ⼆䘆⼆ఆ 䠀䐆찆ఆ†蘀찆㈆찆ఆ†䔀䄆찆⼆⨆ㄆ ✀㈆ 䠀Ⰶ䠆⼆ 㔀⠆ㄆ 䠀 縀ㄆ㘆ㄆㄆ⨆ㄆ ✀㈆ 䘀⠆䠆⼆ 㔀⠆ㄆ 䘀⼆찆⼆찆䔆ఆ⸠ ⠀✆ 㔀⠆ㄆ 䜀䔆䜆ఆ†✀䔆䠆ㄆ ✀㔆䐆✆ⴆఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆ 䠀 蘀찆㈆찆ఆ†Ⰰ✆찆ఆ†∀䘆ఆ†㄀✆ 䘀䔆찆ఆ꼠찆ㄆ⼆⸆ ⠀㐀ㄆⴆఆ†䘀䜆Ⰶఆ†✀䐆⠆䐆✆㨆䜆ఆఠ ✀⠆䘆ఆ†✀⠆찆ఆ†✀䐆ⴆ⼆찆⼆ఆ Ⰰఆ†㄀ఀ 㔀ఆ†㌀㄀㤀⤀ 
هیچ‌ حقی‌ که‌ باطلی‌ در آن‌ نباشد مانند مرگ‌ ندیدم‌ که‌ شبیه‌تر باشد به‌ باطلی‌ که‌ حقی‌ در آن‌ نیست‌. (شرح‌ نهج‌ البلاغه‌، ابن‌ ابی‌ الحدید، ج‌ 18، ص‌ 311) ਀✀䔆✆䔆ఆ†ⴀ㌆䘆ఆ†䔀Ⰶ⨆⠆찆ఆ†ⴀ 㤀䐆찆䜆ఆ†✀䐆㌆䐆✆䔆ఆ†ⴀ ⠀䜆ఆ†䜀䘆꼆✆䔆ఆ†䠀ㄆ䠆⼆ ⠀䜆ఆ†䔀㌆Ⰶ⼆ ㌀ㄆ ㄀✆ ⠀䜆ఆ†㜀ㄆ䄆ఆ†∀㌆䔆✆䘆ఆ†⠀䐆䘆⼆ 䔀찆ఆꤠㄆ⼆ 䠀 䔀찆ఆ䄠ㄆ䔆䠆⼆㨆 縀ㄆ䠆ㄆ⼆꼆✆ㄆ✆℆ 䔀䜆䔆✆䘆ఆ†⨀䠆 Ⰰ䐆䠆 ⼀ㄆ⠆ఆ†⸀✆䘆䜆ఆ✠⨆ఆ†✀찆㌆⨆✆⼆䜆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ 
ای‌ نیکوکار! بنده‌ گناهکار و بدرفتار به‌ درگاهت‌ شتافته‌، از زشتی‌هایی‌ که‌ مرتکب‌ شده‌ به‌ خاطر زیبایی‌هایی‌ که‌ در نزد توست‌ درگذر، ای‌ بخشنده‌ و کریم‌. (بحار الانوار، ج‌ 43، ص‌ 339਀⼀䠆✆㈆⼆䜆ఆ†蘀찆㈆ ✀㈆ ∀⼆✆⠆ఆ†㨀〆✆ ⸀䠆ㄆ⼆䘆ఆ†⠀䠆⼆䜆ఆ†䠀 ⠀ㄆ 䜀ㄆ 䔀㌆䐆䔆✆䘆찆ఆ†䐀✆㈆䔆ఆ†✀㌆⨆ఆ†꤀䜆ఆ†✀㈆ ∀䘆ఆ䜠✆ ✀㜆䐆✆㤆ఆ†⼀✆㐆⨆䜆ఆ†⠀✆㐆⼆ఆ 蘀䜆✆ㄆ 蘀찆㈆ ∀䘆ఆ†䠀✆Ⰶ⠆ఆఠ 䠀 蘀䜆✆ㄆ 蘀찆㈆ ⼀찆꼆ㄆ ㌀䘆⨆ఆఠ 䠀 蘀䜆✆ㄆ 䔀䠆ㄆ⼆ ⠀✆䈆찆ఆ䔠✆䘆⼆䜆ఆ†✀㈆ ✀⼆⠆ఆ†䠀 ✀⸆䐆✆䈆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ ✀䔆✆ 蘀䜆✆ㄆ ✀䔆ㄆ 䐀✆㈆䔆ఆ㨠 㐀䘆✆㌆✆찆찆ఆ†䔀䘆㤆䔆ఆఠ ⸀㐆䘆䠆⼆ ⠀䠆⼆䘆ఆ†⠀䜆ఆ†∀䘆蘆䜆ఆ†㄀䠆㈆찆ఆ†꼀ㄆ⼆찆⼆䜆ఆఠ 䘀✆䔆ఆ†⸀⼆✆ ㄀✆ ⠀ㄆ ㈀⠆✆䘆ఆ†Ⰰ✆ㄆ찆ఆ†꤀ㄆ⼆䘆ఆ†䠀 㐀꤆ㄆ꼆㈆✆ㄆ찆ఆ†⼀ㄆ ⠀ㄆ✆⠆ㄆ 䘀㤆䔆⨆찆ఆ†꤀䜆ఆ†㤀㜆✆ 㐀⼆䜆ఆ†✀㌆⨆ఆ⸠ 
و چهار امری‌ که‌ سنت‌ است‌: وضو گرفتن‌ پیش‌ از شروع‌ به‌ غذا، نشستن‌ بر طرف‌ چپ‌، غذا خوردن‌ با سه‌ انگشت‌ و لیسیدن‌ انگشتان‌ می‌باشد. و چهار امری‌ که‌ از آداب‌ و اخلاق‌ است‌: خوردن‌ از غذاهای‌ جلوی‌ خودش‌، کوچک‌ برداشتن‌ لقمه‌، خوب‌ جویدن‌ غذا و کم‌ نگاه‌ کردن‌ به‌ صورت‌ دیگران‌ می‌باشد. (من‌ لا یحضره‌ الفقیه‌، ج‌ 3، ص‌ 227، ح‌ 38) ਀㐀䠆⸆찆ఆ†꤀ㄆ⼆䘆ఆ†ⴀㄆ䔆⨆ఆ†䠀 ✀ⴆ⨆ㄆ✆䔆ఆ†㄀✆ ✀㈆ ⠀찆䘆ఆ†䔀찆ఆ⠠ㄆ⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㌀⤀ 
کار نیک‌ آن‌ است‌ که‌ در انجامش‌ درنگ‌ نشود، و بعد از انجام‌ آن‌ منت‌ نگذارند. (بحار الانوار، ج‌ 78، ص‌ 115) ਀䈀⼆ㄆ 䘀㤆䔆⨆䜆✆찆ఆ†縀ㄆ䠆ㄆ⼆꼆✆ㄆ ⨀✆ 䔀䠆䈆㤆찆ఆ†꤀䜆ఆ†縀✆⠆ㄆⰆ✆㌆⨆ఆ†䔀Ⰶ䜆䠆䐆ఆ†䠀 䘀✆㐆䘆✆⸆⨆䜆ఆ†✀㌆⨆ఆఠ 䠀 ㈀䔆✆䘆찆ఆ†㐀䘆✆⸆⨆䜆ఆ†䔀찆ఆ㐠䠆⼆ ꤀䜆ఆ†✀㈆ ⼀㌆⨆ఆ†㄀䄆⨆䜆ఆ†⠀✆㐆⼆⸆ ⠀⠀ⴆ✆ㄆ ✀䐆✆䘆䠆✆ㄆఆ Ⰰఆ†㜀㠀ఀ 㔀ఆ†㄀㄀㔀⤀ 
کسی که در دلش هوایی جز خشنودی خدا خطور نکند، من ضمانت می‏کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند. (کافی، ج2، ص62)